กิจกรรมชวนให้คนในกรุงเทพฯ ได้ออกมาเรียนรู้วิชา “นิเวศวิทยา” ผ่านการสัมผัสจริง ทำให้เห็นถึงความสำคัญของระบบนิเวศของเมือง
สวัสดีวันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 18 สิงหาคม ชวนไปร่วมงานบางกอกกำลังดีที่สวนสันติภาพ เขตราชเทวี กรุงเทพฯ และเรียนรู้ธรรมชาติศึกษารอบ ๆ ตัวเรา ในกิจกรรม Nature Walk กับกลุ่ม Nature Plearn Club ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของเทศกาลบางกอกวิทยา โดยผู้ว่าฯ ชัชชาติ สิทธิพันธุ์ ที่หวังเปลี่ยนกรุงเทพฯ ให้เป็น “ห้องเรียนวิทยาศาสตร์สำหรับทุกคน” ตลอดเดือนสิงหาคมนี้
กว่า 1 ชั่วโมง ที่ผู้เข้าร่วมกิจกรรม ซึ่งมีทั้งเด็กเยาวชน และคนวัยทำงาน ได้สวมบทบาทนักวิทยาศาสตร์พลเมือง ใช้กล้องส่องสำรวจนก กระรอก ไปถึงหนอน แมลง และต้นไม้ต่าง และยังชวนกันบันทึกข้อมูล โดยถ่ายรูปและคลิปของสิ่งมีชีวิตที่เจอ แชร์ไปในแอปพลิเคชัน “iNaturalist” แพลตฟอร์มออนไลน์ที่มี AI ช่วยระบุชนิดพันธุ์ ทำให้ได้รู้จักความหลากหลายทางชีวภาพในเมืองของเรามากยิ่งขึ้น
“วันนี้เราเดินสำรวจธรรมชาติที่สวนสันติภาพ โดยเดินดูสิ่งต่าง ๆ ที่อยู่ในสวน รวมถึงสัตว์ ต้นไม้ โดยใช้แอปพลิเคชัน iNaturalist ในการเช็คข้อมูลว่าต้นไม้ชนิดนี้คือสายพันธุ์อะไร คือ ยิ่งมีความหลากหลายมาก ระบบนิเวศแถวนั้นก็จะสมดุลมากขึ้น เพราะสัตว์แต่ละตัวจะมีฟังก์ชั่นแตกต่างกัน” กานต์รวี ทองมลีวรรณ นักศึกษาที่เข้าร่วมกิจกรรม Nature Walk
อุเทน ภุมรินทร์ นักสื่อสารธรรมชาติของ Nature Plearn Club เล่าว่า กิจกรรวันนี้ได้คนเดินดูรอบ ๆ และใช้กล้องส่องทางไกลเป็นอุปกรณ์ในการสำรวจธรรมชาติ พบว่ามีนกในเมือง ไม่ต่ำว่า 15 ชนิด ที่บินไปมาตามสนามหญ้า ตามต้นไม้ หรือริมบึงน้ำ มีความหลากหลายและสีสันสวยงาม ล่าสุดที่ได้เจอกันวันนี้มีนกอพยพด้วย เป็นนกขมิ้นสีเหลืองสด เหมือนกล้วยหอม นี่ก็เป็นความหลากหลายทางชีวภาพของเมืองที่เราบันทึกได้
สำหรับข้อมูลที่แชร์ผ่านแอปพลิเคชัน iNaturalist จะเป็นการบันทึกข้อมูลที่เชื่อมโยงกับฐานข้อมูลความหลากหลายทางชีวภาพในระดับโลก (GBIF) ซึ่งนักวิทยาศาสตร์-นักวิจัยสามารถนำไปใช้ในงานวิจัยต่อได้ และชุดข้อมูลหากมากพอหรือสะท้อนนัยสำคัญบางอย่าง ก็อาจนำไปสู่การตัดสินใจในเชิงนโยบายได้ด้วย
“เมืองไม่ได้เป็นเกาะเก็บความร้อนอย่างเดียว เเต่เมืองยังมีต้นไม้ มีพื้นที่สีเขียวของเมือง คอยซับพอร์ทอยู่” อุเทนกล่าว
นักสื่อสารธรรมชาติ จาก Nature Plearn Club กล่าวด้วยว่า ระบบนิเวศของเมืองยังฟังก์ชั่นกับตัวเรา บริการจากระบบนิเวศ (Ecosystem Services) เป็นผลประโยชน์ที่เราได้รับจากระบบนิเวศ จากธรรมชาติรอบตัวที่ให้เราฟรี ๆ น้ำไม่ได้มาจากก็อก อากาศไม่ได้มาจากแอร์ จริง ๆ แล้วอากาศบริสุทธิ์อยู่ข้างนอก หากค่าฝุ่นหมอกควันแย่ เราก็อยู่ไม่ได้
“คุณภาพสิ่งเเวดล้อมที่ดี ก็คือคุณภาพชีวิตที่ดี ดังนั้น จริง ๆ แล้วระบบนิเวศของเมืองยังเป็นระบบนิเวศบริการให้เราอยู่ พื้นที่สีเขียวและสิ่งมีชีวิตในเมือง ยังจำเป็นกับเรา” อุเทนกล่าว
author
