“ทุกครั้งที่เดินออกจากบ้านก็มักจะแสบคอ แสบจมูก แสบตา ไอ จามตลอด อาการภูมิแพ้กำเริบทีไร รู้เลยว่ามีฝุ่นหนามาก… บางครั้งถึงขั้นเลือดกำเดาไหล แก้ปัญหาได้แค่ใส่หน้ากาก N95 แต่แพงมาก จะให้ไม่ออกจากบ้านเลยก็ไม่ได้ต้องทำมาหากิน”
นี่คือเสียงบ่นจากคนที่ได้รับผลกระทบจากฝุ่น PM 2.5 ที่เกินมาตรฐานจนทำให้มีอาการภูมิแพ้กำเริบ แล้วคุณหล่ะ เคยรู้สึกแบบนี้มั้ย?
เมื่อฝุ่นกลายเป็นศัตรูกับคนที่เป็นโรคภูมิแพ้… จริง ๆ แล้วการเกิดขึ้นของฝุ่นPM2.5 สามารถเจอได้จากข่าวมาสักพักแล้ว พบมากบนท้องถนนและไซต์ก่อสร้าง เพียงแค่เราไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า แต่ไม่ใช่ว่าไม่มีอยู่
ฝุ่นมักพบได้ทั่วไปในสังคมอุตสาหกรรม และเมืองที่เต็มไปด้วยความหลากหลายทางคมนาคม อย่างที่เรารู้กันดีว่าฝุ่นมาจากโรงงานอุตสาหกรรม ควันรถมอเตอร์ไซต์ รถยนต์ รถขนส่งสาธารณะ ฯลฯ ไซต์งานก่อสร้างที่เต็มไปด้วยทราย กรวด หิว อิฐ ปูน ที่เป็นต้นกำเนิดของฝุ่นทั้งหลาย แต่ฝุ่นเหล่านี้จะไม่มีความร้ายแรงขนาดนั้น ถ้าหากมีการจัดการต้นกำเนิดของฝุ่นที่ดีที่ควร ได้มาตรฐาน และสามารถใช้งานได้จริง แต่ทว่า มันไม่ได้เป็นอย่างนั้น เมื่อภาครัฐ ละเลยพลังเงียบที่มาจากฝุ่น ไม่มีการแก้ปัญหาใด ๆ ฝุ่นก็ก่อตัวขึ้นเป็นมลพิษ มวลพลังงานที่ใหญ่และมีพลังทำลายล้างสูงขึ้นเรื่อย ๆ จนเกินค่ามาตรฐานฝุ่นที่ควรจะเป็น แล้วใครคือผู้เคราะห์ร้ายจากผลกระทบครั้งนี้?
กลุ่มคนแรก ๆ ที่ได้รับผลกระทบจากการเพิ่มขึ้นของฝุ่น คือ ผู้ที่มีความบกพร่องทางเดินหายใจ หรือ คนเป็นโรคภูมิแพ้นั่นเอง คนเป็นโรคภูมิแพ้ถูกทำให้กลายเป็นเครื่องวัดค่ามาตรฐานฝุ่นไปในตัวโดยภาวะจำยอม
“เรารู้สึกถึงมันก่อนที่คนอื่นจะเกิดความตระหนักถึงมันด้วยซ้ำ เราไม่เคยอยากเป็นเครื่องวัดค่ามาตรฐาน แต่ทำไงได้ เรารู้สึกไวกว่าคนที่เป็นไม่ได้เป็นภูมิแพ้”
“เวลาออกจากบ้าน เราแสบตาแสบจมูกแสบคอจนเราต้องหยิบหน้ากาก N95 มาใส่ คนก็มองว่ามันแปลก ใส่หน้ากากแบบนี้ทำไม คนอื่นเขารู้ว่ามีฝุ่น แต่เขาไม่ได้รู้สึกว่ามันเป็นเรื่องใหญ่ แต่มันมีผลกระทบตามมา เช่น คันตา คัดจมูก ต้องกินยาแก้แพ้ แต่ก็มีผลกระทบทำให้ง่วง ถ้าไม่มีกินยาแก้แพ้ อาการภูมิแพ้กำเริบเยอะขึ้นเรื่อย ๆ จนทำให้เราเป็นโรคไซนัสอักเสบตามมา”
เห็นได้ชัดว่า ฝุ่น ไม่ใช่เรื่องเล่น ๆ สำหรับคนเป็นโรคภูมิแพ้ เพราะผลที่ตามมามันร้ายแรงกว่าที่คิด ไม่ใช่อาการจากภายนอกเท่านั้น เมื่อเราได้รับฝุ่นสะสมเป็นเวลานาน อาจนำไปสู่การเกิดโรคร้ายแรงจากภายในก็เป็นได้
คนที่เป็นโรคภูมิเมื่อเจอฝุ่นเข้าจัง ๆ แล้วก็มักจะเกิดผลกระทบตามมาเช่น ไอ จาม ในที่สาธารณะ ไม่ใช่เพราะพวกเขามีอาการป่วยแล้วไม่รักษาให้หายดีก่อนจะออกจากบ้าน แต่พวกเขาเลือกไม่ได้..และอยากให้คนรอบตัวของคนเหล่านี้พอจะเข้าใจและเป็นที่รับรู้อากาศเหล่านี้ที่มักจะเกิดขึ้นในระหว่างที่เราใช้ชีวิตอยู่ในพื้นที่สาธารณะ
มันน่าเศร้าที่เราไม่มีแม้แต่อากาศบริสุทธิ์ซึ่งเป็นสิทธิ์ขั้นพื้นฐานที่ทุกคนในประเทศควรได้รับแต่เรากลับไม่มี.. แม้แต่ลมหายใจที่เราขาดไม่ได้ เรายังไม่มีสิทธิ์ได้หายใจรับอากาศบริสุทธิ์เข้าไปเลย ไม่ใช่แค่คนที่เป็นภูมิแพ้ไม่พบเจอมลพิศทางอากาศ เพียงแต่คนเหล่านี้มีปฏิกิริยาตอบสนองไวกว่าคนอื่น ๆ ก็เท่านั้น และนั่นแหละ ทุกคนมีสิทธิ์ที่จะมีอากาศบริสุทธิ์ ไม่มากก็น้อย
สุดท้าย อยากให้ทุกคนพึงตระหนักถึงสุขภาพทั้งภายในและภายนอก บางครั้ง เราดูแลตัวเองแทบตาย สุดท้ายเราป่วยเพราะการใช้ชีวิตประจำวันของเรา เพราะอากาศบริสุทธิ์หาซื้อไม่ได้ อยากมีต้องแก้ไข ปรับปรุง หาทางออกให้ปัญหานี้ และหวังว่าเราจะมีอากาศบริสุทธิ์ให้ใช้ได้ในเร็ววัน ดั่งประชาธิปไตยที่กำลังเบ่งบาน…
author
