“ปัจจุบันก็ตั้งหลักในการให้ความรู้ประชาชน ในช่วงสถานการณ์โควิด-19 ซึ่งทางสำนักสงฆ์เอง มหาเถรสมาคมมีมาตราการป้องกันไวรัสพอสมควร ในการกำหนดบทบาทแนวทางปฏิบัติในสถานการณ์โควิด-19 แบบนี้” พระครูเกษตรสราภิรักษ์ เจ้าอาวาสวัดสระเกษ อ.เกษตรวิสัย จ.ร้อยเอ็ด เริ่มบทสนทนาให้เห็นภาพของวัตรปฏิบัติในสถานการณ์ที่ไม่ปกติจากผลกระทบของโควิด-19 ซึ่งทุกฝ่ายต้องปรับตัว ตั้งแต่ฆราวาสไปจนถึงพระภิกษุสงฆ์
“พระสงฆ์นี้ เวลาพบปะพุทธศาสนิกชนหรือชาวบ้านที่เข้ามาวัดหรือมาทำอะไรก็ตาม หรือมีการประกอบศาสนาพิธีอย่างใดอย่างหนึ่งในวัดก็ต้องใส่หน้ากาก จะไปรับกิจนิมนต์ภายนอกก็ต้องใส่หน้ากากเหมือนกัน เพราะพระสงฆ์ถือว่าเป็นบุคคลต้นแบบที่ชาวบ้านมองเห็น ฉะนั้นต้องประพฤติตนให้เป็นแบบอย่างในสถานการณ์เช่นนี้”
พระครูเกษตรสราภิรักษ์ ย้ำถึงความสำคัญในการครองวัตรปฏิบัติที่เหมาะสมในสถานการณ์โควิด-19 ของพระสงฆ์ที่ใกล้ชิดกับชุมชน และการปฏิบัติตามมาตรการเว้นระยะห่างทางสังคม (Social Distancing) ซึ่งส่งผลให้ศาสนกิจ ศาสนพิธี หลายอย่างที่สามารถเลื่อนออกไปได้ให้เลื่อนออกไปก่อน แต่ยังมีงานฌาปนกิจศพที่มีความจำเป็น ซึ่งยังคงมีอยู่ให้กับทีมงานอยู่ดีมีแฮง คุณสันติ ศรีมันตะ ผู้ร่วมสนทนาเพื่อขอปัญญาธรรมจากพระอาจารย์ได้รู้ถึงแนวปฏิบัติที่เหมาะสม เมื่อพระสงฆ์ต้องรับกิจนิมนต์ท่ามกลางสถานการณ์โควิด – 19 ว่า ทั้งพระสงฆ์และฆราวาส ต้องมีการเตรียมตัวอย่างไรบ้าง
“งานของพระสงฆ์ในช่วงนี้เป็นงานในลักษณะที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ ซึ่งส่วนใหญ่ในระยะนี้ ตั้งแต่ประกาศสถานการณ์ฉุกเฉินมานี้ ก็เป็นเรื่องของงานขาวดำ คือ ฌาปนกิจศพ ส่วนงานมงคลสมรส งานบรรพชาอุปสมบท งานอื่น ๆ สามารถเลื่อนได้ แต่ว่างานฌาปนกิจศพนี้เลื่อนไม่ได้ยังจำเป็นต้องมี อย่างวันนี้ก็รับนิมนต์ในการจะไปแสดงธรรมให้ญาติโยมในงานศพก็จำเป็นต้องเตรียมตัวให้พร้อม
ขั้นตอนแรก ทำตัวให้สะอาดอยู่ตลอดเวลา และล้างมือด้วยเจลแอลกอฮอล์ 70 % เป็นขั้นต่ำ มีถือประจำตัวเผื่ออาจได้แบ่งปันกับพระสงฆ์รูปข้างเคียง มีสเปรย์พ่นอยู่หนึ่งหลอด อีกส่วนหนึ่ง คือ เครื่องวัดไข้แบบดิจิทัล เผื่อได้ช่วยเหลือผู้อื่นในการที่ดูแลว่า มีไข้ไหม ยิงแป๊บเดียว แล้วก็อีกอันหนึ่งจะมีหน้ากากอนามัย หรือหน้ากากผ้าที่ต้องพกติดตัวไปด้วย ไม่ได้เอาไปอันเดียวจะเผื่อสำหรับพระสงฆ์รูปไหนถ้าไม่มีด้วย ซึ่งจะถือติดตัวไประหว่างกิจนิมนต์ข้างนอก”
นอกจากการเตรียมอุปกรณ์จำเป็นพื้นฐานในยุคโควิด-19 ทั้ง หน้ากาก เจแอลกอฮอล์ล้างมือ เจ้าภาพในงานฌาปนกิจศพก็ต้องปรับตัวในการเตรียมสถานที่ การจัดงานให้เป็นไปตามมาตรการควบคุมโรคและ พรก.ฉุกเฉิน
“ระเบียบที่เพิ่งออกมา คือ หมายความว่าทางเจ้าภาพ ต้องเตรียมในการที่จะให้บริการแจกหน้ากากอนามัยหรือหน้ากากผ้า หาเจลแอลกอฮอล์ล้างมือ ทั้ง ทางเข้า – ทางออก และเว้นระยะห่างของการนั่งที่ชุมนุม ให้ห่างกันอย่างน้อย 1 เมตร ปิดปากด้วย ถ้าจะให้ดีควรลงชื่อผู้ที่มาร่วมงานให้เรียบร้อย เพื่อที่จะได้ติดตามตัวถูกในกรณีที่พบว่า คนใดคนหนึ่งติดเชื้อ ก็จะได้เรียกตัวกันมาตรวจหากัน
รายละเอียดในส่วนของการที่จะทอดผ้าบังสกุลก็ต้องห่างกัน วางดอกไม้จันท์ ก็ต้องห่างกันอย่างน้อย 1 เมตร นี่เป็นมาตรการที่สำคัญ ฉะนั้นความตระหนักที่จะรับผิดชอบส่วนร่วมในสถานการณ์แบบนี้ เราควรปฏิบัติเป็นตัวอย่าง”
เพราะความรู้ ความเข้าใจ รวมถึงการมีส่วนร่วมในการรับมือและป้องกันโควิด-19 จากทุกคนจะเป็นพลังสำคัญที่จะช่วยให้ชาวไทยสามารถก้าวผ่านวิกฤติความยากลำบากในครั้งนี้ไปได้
“การรับมือของคนไทยทุกวันนี้ สอนให้เราใส่หน้ากากอนามัย ล้างมือด้วยน้ำและสบู่ หรือด้วยเจลแอลกฮอล์และไม่อยู่ใกล้ชิดกันเกินไป นั่งห่างกัน ก็ถือเป็นการป้องกัน คือ ถ้าคนใดคนหนึ่งรับผิดชอบตนเองได้ ครอบครัวนั้นก็อยู่กันได้ ครอบครัวนี้ทำได้ ครอบครัวใกล้เคียงก็ทำได้ สังคมก็ทำได้ ไม่ได้มีปัญหาอะไร แต่ท้ายที่สุดแล้ว ประเทศไทยเราไม่เคยเจอสถานการณ์อย่างนี้ โรคซาร์สก็ยังไม่เท่าไร แต่โควิด-19 รุนแรงมากมีผลต่อทั่วโลก เราควรจะตั้งหลักกับความไม่เที่ยง
ทุกอย่างสรรพสิ่งในโลกนี้ ตั้งอยู่บนฐานความอนิจจัง
ทุกอย่างสรรพสิ่งในโลกนี้ ตั้งอยู่บนฐานความอนิจจัง คือ ความไม่เที่ยง แต่ถ้าใจเราสงบ เราจะไม่หวั่นไหวกับสิ่งที่มันเกิดขึ้น ในท่ามกลางความขุ่นยังมีความใส ในท่ามกลางความร้อนยังมีความเย็น ในท่ามกลางความวุ่นวายยังมีความความสงบ ฉันใด ในวัฏสงสารอันยืดยาวนานจะมีพระนิพพานคือความเย็นแฝงเร้นอยู่ หามันให้เจอ หาสุขในทุกข์ เจริญพร”
ท่ามกลางความวุ่นวายยังมีความความสงบ หาให้เจอ หาสุขในทุกข์
