ทุกคนทำงานกันเต็มที่ ชาวบ้านตื่นตัว เราน่าจะผ่านไปได้
งานเริ่มตั้งแต่ตี 3 พร้อมกับเหล่าพ่อค้าแม่ค้า บริเวณหน้าตลาดสดเทศบาลตำบลหนองแก คุณหมอทองใส เอ่นหยอง ผอ.รพ.สต. พร้อมด้วยคณะเจ้าหน้าที่ อสม. รพ.สต.โนนสะอาด อีก 5 คน และผู้ใหญ่บ้านหรือผู้ช่วย 1 คน จะต้องมาตั้งโต๊ะตรงทางเดินเข้าตลาด ขั้นตอนในการทำงานของพวกเขามี 3 ขั้นตอน คือ ตรวจดูให้คนที่เข้าตลาดใส่หน้ากากทุกคน ตรวจวัดไข้ บอกอุณหภูมิในร่างกายให้กับผู้ตรวจ ประทับตราผ่านทางบนแขน ตรวจดูให้ทุกคนใช้เจลล้างมือ ก่อนจะเข้าตลาด
ภารกิจก่อนฟ้าสางนี้ เริ่มดำเนินงานมาได้ 1 สัปดาห์แล้ว เป็นหนึ่งในภารกิจของคนทำงานตัวเล็กตัวน้อยในระดับพื้นที่ที่ริเริ่มทำกันเอง ไม่มีค่าตอบแทน ไม่ได้ทำภายใต้คำสั่ง แต่เป็นการลุกขึ้นมาร่วมกันทำงานด้วยใจภายใต้ ธรรมนูญสุขภาพตำบลหนองแก เรื่องมาตรการการเฝ้าระวังป้องกันและควบคุมโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19)
ธรรมนูญสุขภาพเทศบาลตำบลหนองแก อำเภอหนองเรือ จังหวัดขอนแก่น ภายใต้การนำของ นายเกรียงศักดิ์ วิริยะอาชา นายกเทศมนตรีเทศบาลตำบลหนองแก ทั้งหมดมี 7 ข้อ มาตรการนี้ผ่านการปรึกษาหารือกันอย่างเร่งด่วนของภาคีเครือข่ายในระดับตำบลท่ามกลางสถานการณ์การระบาดของโรคที่ขยายออกจากเมืองหลวงมายังพื้นที่ในต่างจังหวัดเพิ่มขึ้น หลังจากนั้นมีการจัดประชาคมและประกาศบังคับใช้ในวันที่ 23 มีนาคม 2563 เพื่อเป็นเครื่องมือให้คณะทำงานในระดับตำบลอันประกอบด้วย เทศบาล รพ.สต. อสม. กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน นำมาบูรณาการการทำงานเพื่อการรณรงค์ให้ความรู้เรื่องการป้องกัน การจัดหาอุปกรณ์และเครื่องมือที่ต้องใช้ การคัดกรองกลุ่มเสี่ยง ติดตามเฝ้าระวังผู้ที่เดินทางมาจากพื้นที่อื่นอย่างเข้มข้นและเคร่งครัดในทุกหมู่บ้าน
โดยสรุปมาตรการ 7 ข้อ คือ การประกาศงดจัดกิจกรรมทุกชนิดที่มีการรวมคนจำนวนมากที่มีความเสี่ยงต่อการแพร่กระจายเชื้อโรค รวมทั้งกิจกรรมในประเพณีสงกรานต์ ยกเว้นงานศพ แต่ต้องจัดให้มีมาตรการการป้องกันและผู้ร่วมงานต้องนั่งห่างกันในระยะ 1.5 เมตร ร้านค้าขายได้เฉพาะเครื่องอุปโภคบริโภค อาหารสด อาหารแห้ง อาหารสำเร็จรูป และต้องมีเจลหรือแอลกอฮอล์ล้างมือไว้บริการ ผู้ให้บริการต้องสวมหน้ากากตลอดเวลา ร้านขายอาหารขายได้แบบห่อกลับบ้าน รวมถึงรถเร่และรถขายน้ำก็ต้องใส่หน้ากากตลอดเวลาด้วย บุคคลที่เดินทางมาจากต่างประเทศ กรุงเทพฯ และจังหวัดอื่นๆ เข้ามาในพื้นที่จะต้องแจ้งและรายงานตัวกับผู้ใหญ่บ้านหรือ อสม. และต้องกักกันตนเองในบ้านตนเองให้ครบ 14 วันโดยเคร่งครัด ซึ่งบทลงโทษหากไม่ปฏิบัติตามจะต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 1 ปี หรือปรับไม่เกิน 100,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ ตามมาตรา 52 แห่งพระราชบัญญัติควบคุมโรคติดต่อ พ.ศ. 2558
ตลาดเช้าในวันนี้ยังมีผู้คนที่ต้องตื่นขึ้นมาค้าขายทำมาหากินเดินผ่านด่าน อสม. เข้ามาในตลาดไม่ต่ำกว่า 200 คน ระหว่างขั้นตอนในการคัดกรองทุกคนที่เดินผ่านไถ่ถามทักทายกันและกันอย่างเป็นกันเองกับหมอและ อสม. มีตายายสองสามคนที่ลืมใส่หน้ากากมาแต่ก็ยินยอมเดินไปซื้อร้านค้าข้างๆ ใส่ก่อนจะกลับมาเข้าตลาดด้วยด้วยแววตาเปื้อนยิ้ม
“รู้สึกดี ไม่ได้ยุ่งยากอะไร”
“มั่นใจในความปลอดภัยขึ้น”
เสียงส่วนใหญ่ของพ่อค้าแม่ค้าต่อการทำงานของทีมสาธารณสุขและผู้นำในหมู่บ้าน
วีระ นิ่มทอง พ่อค้าแผงขายเครื่องก๋วยเตี๋ยวในตลาด แสดงความเห็น เมื่อก่อนตอนโรคระบาดใหม่ๆ ไม่รู้เลยว่าคนที่เข้ามาในตลาดจะมีใครติดเชื้อหรือเปล่า ยังแปลกใจที่เทศบาลทำไมไม่ปิดตลาด ซึ่งถ้าปิดตลาดก็คงจะส่งผลกระทบกับพ่อค้าแม่ค้ามาก แต่ตอนนี้อย่างน้อยในตลาดก็ไม่มีกลุ่มเสี่ยง ไม่มีคนเป็นไข้ มีการล้างมือฆ่าเชื้อกันทุกครั้ง ทุกคนก็มีความมั่นใจในความปลอดภัยมากขึ้น
“ร้านผมยังขายดีนะ มีลูกค้าหน้าใหม่ๆ มาซื้อเพิ่มขึ้นด้วย” วีระ พูด
ช่วงเวลาฟ้าสางหลวงพ่อพร้อมพระสงฆ์อีกสองรูปจากวัดไตรมิตร ใส่หน้ากากออกเดินบิณฑบาตตามปกติ แม่ค้าร้านข้าวไก่ย่างใส่ถุงมือยางก่อนจะนิมนต์พระหย่อนอาหารลงในบาตร
ก่อนพระทั้งสามรูปจะเดินจากไป พระท่านหยุดยืนคุยกับคุณหมอทองใสว่า “ทำดีแล้ว อาตมายังทำหน้าที่ออกบิณฑบาตตามกิจของสงฆ์ แต่ไม่รับกิจนิมนต์อื่นๆ นอกจากงานศพ กลับวัดก็ทำความสะอาดร่างกายก่อนทุกครั้งก่อนจะไปทำอย่างอื่น ไม่มีความกังวลอะไร”
“เรามีทีมที่เข้มแข็ง ทุกคนช่วยกันทำงานเพราะที่นี่เป็นบ้านของเรา” คุณหมอกล่าวด้วยความภูมิใจ การสร้างกลไกจากการมีส่วนร่วมของคณะทำงานที่เข้มแข็งจริงจัง ภายใต้ศูนย์ปฏิบัติการเตรียมความพร้อมและตอบโต้ภาวะฉุกเฉินด้านการแพทย์และสาธารณสุขเทศบาลตำบลหนองแก ทำให้ทุกคนมีความหวังว่าตำบลโนนสะอาดจะสามารถปกป้องไม่ให้เกิดการระบาดของโรคในพื้นที่ได้
“จากที่เราทำกันมาได้ในวันนี้ ภายในเดือนเมษานี้สถานการณ์การระบาดน่าจะคลี่คลาย” นาวิน มาดินดำ ผู้ใหญ่บ้าน ม. 11 บ้านหนองตาไก้ประเมินสถานการณ์
ก่อน 8 โมงเช้า อสม.ทุกคนยังแจ่มใสเอ่ยปากทักทายกับทุกคน พ่อค้าแม่ค้าเริ่มทยอยกันเก็บของตามเวลาปิดของตลาด ทุกแผงค้าจะทำความสะอาดแผงก่อนกลับบ้าน และทุกวันศุกร์ทุกคนในตลาดและทีมหมอจะช่วยกันในการล้างตลาดด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อครั้งใหญ่อาทิตย์ละ 1 ครั้ง
แม้จะมีเสียงบ่นถึงการค้าขายที่รายได้ลดลงกว่าครึ่ง แต่ชีวิตของคนรากหญ้าต้องกัดฟันสู้ต่อไป ราคาสินค้ายังคงเป็นราคาตามปกติ และตลาดยังเปิดต่อไปด้วยมาตรการที่เข้มข้นของคนทำงาน
เสร็จภารกิจในช่วงเช้า 5 ชั่วโมง ตั้งแต่ตีสามถึงแปดโมง หลังจากนี้คุณหมอ อสม. ผู้ใหญ่บ้านจะแยกย้ายกันไปทำงานตามหน้าที่ที่ที่ต้องทำประจำวัน รวมถึงหน้าที่ด่านหน้าที่จะต้องเฝ้าระวังป้องกันการระบาดของโรค และจัดการดูแลกลุ่มเสี่ยงในหมู่บ้านของตนเอง ก่อนจะผลัดเวรกันมาทำงานประจำที่หน้าตลาดอีกครั้งในช่วงเย็น เวลา 4 โมงถึงสองทุ่ม โดยมีทีมที่สุขภาพร่างกายแข็งแรงทั้งหมด 54 คน ที่จะสลับกันมา
ปัจจุบัน ณ วันที่ 30 เมษายน 2563 ตัวเลขผู้ป่วยโควิด-19 ในจังหวัดขอนแก่นยังไม่เพิ่มขึ้น จากตัวเลขการติดตามดูแลกลุ่มเสี่ยงที่เดินทางมาจากต่างประเทศ 1,258 คน ผู้เดินทางมาจาก กทม. และจังหวัดปริมณฑล 6,753 คน และผู้เดินทางมาจากต่างจังหวัดอื่นๆ 2,333 คน
สำหรับอำเภอหนองเรือ ตัวเลขการติดตามดูแลกลุ่มเสี่ยงที่เดินทางมาจากต่างประเทศ 93 คน ผู้เดินทางมาจาก กทม. และจังหวัดปริมณฑล 647 คน และผู้เดินทางมาจากต่างจังหวัดอื่นๆ 507 คน
ก่อนจะแยกย้ายกันไป ทีม อสม.พูดด้วยความมั่นใจ “ทุกคนทำงานกันเต็มที่ สุดกำลัง ชาวบ้านตื่นตัว ช่วยกันให้ความร่วมมือ เราน่าจะผ่านไปได้”
