ออกอากาศ : 3 มกราคม 2557 | ข่าวเช้าไทยพีบีเอส
พื้นที่ป่าดิบแล้งกว่า 170 ไร่ของ อ.พนา จ.อำนาจเจริญ ถูกสงวนไว้เป็นดอนเจ้าปู่ สถานที่ศักดิ์สิทธิ์ของคนในชุมชน นอกจากเป็นที่ยึดเหนี่ยวจิตใจของผู้คนแล้ว พื้นที่แห่งนี้ยังเป็นที่อยู่อาศัยของลิงแสมหางยาวนับพันตัว แต่การอยู่ร่วมกันระหว่างคนกับลิงนั้น ไม่ได้ราบรื่นเสียทีเดียว
ขึ้นต้นไม้ ห้อยโหน ปีนป่าย หรืออยู่บนสายไฟแบบนี้ นับเป็นเรื่องถนัดของเจ้าลิงแสม นี่เป็นภาพที่สร้างความสุขให้กับผู้พบเห็น แต่อีกด้านนึง ลิงก็สร้างปัญหาต่อชาวบ้านรายรอบเช่นกัน
สังคม พรศรี ชาวบ้านรอบศาลเจ้าปู่ อ.พนา จ.อำนาจเจริญ รู้จักวีรกรรมของเจ้าจ๋อเหล่านี้เป็นอย่างดี
“ผลไม้บ้านผมมีมะม่วง กระท้อน ขนุนตรงหลังบ้าน แล้วก็ทุกอย่าง มันจะมีกินยอดไม้แถวนี้ แม้แต่ปาล์มก็ไม่เว้น”
แม้จะเดือดร้อนกันบ้าง แต่คนก็ไม่ทำร้ายลิง เนื่องจากมีความเชื่อว่านี่คือลูกหลานของเจ้าปู่ แต่ก็นั่นแหละ ใช่ว่าทุกอย่างจะราบรื่น เพราะอีกด้านหนึ่ง คนก็สร้างปัญหาให้กับลิงผ่านการทิ้งขยะ ถุงพลาสติก เศษแก้ว บางครั้งเราก็เห็นรองเท้าถูกนำไปแขวนอยู่บนยอดไม้ แม้จะปราดเปรียวว่องไวเป็นเลิศ แต่ลิงแสมเหล่านี้ก็ต้องเจอกับอุบัติเหตุจากรถยนต์ครั้งแล้วครั้งเล่า เพื่อแก้ปัญหานี้ชาวบ้านที่นี่จึงร่วมกันก่อตั้งศูนย์วิจัยดอนเจ้าปู่ขึ้นมา โดยมีกิจกรรมเล็กๆ น้อยๆ โดยให้อาสาสมัครชาวต่างชาติเป็นคนมาร่วมถ่ายทอดความรู้
ลิงและคนอำนาจเจริญ ทำไมต้องพึ่งพาชาวต่างชาติ?
เพ็ญศรี มหานิล ผู้ก่อตั้งศูนย์วิจัยดอนเจ้าปู่ อธิบาย เด็กๆ คิดว่าตนเองจะได้ความรู้ภาษาอังกฤษ ขณะที่อาสาสมัครวิจัยคิดว่า นี่เป็นโอกาสแลกเปลี่ยนความรู้เรื่องการอยู่ร่วมกันระหว่างคนกับลิง
“เรียนรู้เรื่องสิ่งแวดล้อมโดยใช้ภาษาอังกฤษเป็นสื่อ เรามีอาสาสมัครจากประเทศต่างๆ มาสอน เพื่อให้เด็กได้เห็นของจริง แล้วก็เรียนคำศัพท์ตามนั้น ก็จะจัดไปเรื่อยๆ ตามความต้องการของชุมชน และตามความต้องการของโรงเรียน”
ป่าดอนเจ้าปู่ พื้นที่ศักดิ์สิทธิ์อาจเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้ลิงกับคนอยู่ร่วมกันได้เรื่อยมา แต่การศึกษาเพื่อทำความเข้าใจนั้น นี่คือเครื่องมือหนึ่งที่ชุมชนได้เลือกเพื่อสร้างการอยู่ร่วมกันอย่างยั่งยืนต่อไปในอนาคต
นี่เป็นเพียงเรื่องเล่าฉบับย่อส่วนเท่านั้น ทั้งตัวอักษรรวมทั้งคลิปข่าวนี้ก็สั้นเกินกว่าจะถ่ายทอดได้หมด เอาเป็นว่าสามารถติดตามฉบับเต็มได้ในรายการบ้านเธอก็บ้านฉัน ออกอากาศวันเสาร์ ที่ 4 มกราคม 2557 เวลา 10.30 น. และออกอากาศซ้ำอีกทีวันศุกร์ ที่ 10 มกราคม 2557 เวลา 13.30 น. ทางไทยพีบีเอสครับ
author
