เป็นที่ทราบกันดีว่าผู้ป่วยโรคไตวายเรื้อรังที่ต้องฟอกไตในระยะเวลานานเป็นปัญหาด้านสาธารณสุขทั่วโลก ผลเสียที่พบบ่อยของการล้างไตในระยะยาว ได้แก่ ภาวะอัลบูมินในเลือดต่ำ ภาวะโภชนาการแย่ลงสัมพันธ์กับอัตราการเจ็บป่วยและการเสียชีวิตที่เพิ่มขึ้น ภาวะทุพโภชนาการถือเป็นเรื่องปกติในผู้ป่วยที่ล้างไตทางช่องท้อง ซึ่งเกิดขึ้นร้อยละ 30–50 ของผู้ป่วย ผู้ป่วยที่เป็นโรคไตวายเรื้อรังยังต้องสูญเสียโปรตีนและกรดอะมิโนไปกับน้ำยาฟอกไต ซึ่งอาจมีส่วนสำคัญต่อภาวะทุพโภชนาการ
การจัดการด้านอาหารและโภชนาการในผู้ป่วยโรคไตวายเรื้อรังเป็นเรื่องที่ท้าทายสำหรับทีมแพทย์ นักโภชนาการและนักกำหนดอาหาร การเสริมโปรตีนจากอาหารโปรตีนสูงจากไข่ขาวมีส่วนช่วยในการเสริมโปรตีนให้กับผู้ป่วยและช่วยให้ผู้ป่วยได้รับพลังงานจากอาหารได้มากขึ้น ผู้ป่วยโรคไตวายเรื้อรังจะได้รับคำแนะนำจากแพทย์ให้รับประทานไข่ขาววันละ 3-4 ฟอง ซึ่งการรับประทานไข่ขาวในรูปแบบไข่ต้ม ไข่ดาว ไข่ตุ่น จำนวนหลายฟองติดต่อกันเป็นระยะเวลานาน ทำให้ผู้ป่วยไม่อยากจะรับประทานไข่ขาวอีก ซึ่งจะส่งผลต่อการรักษา หากมีผลิตภัณฑ์ที่สามารถช่วยให้ผู้ป่วยมีทางเลือกในการรับประทานอาหาร หรือช่วยให้ผู้ป่วยกลุ่มนี้มีสุขภาพกายและใจดีขึ้นน่าจะทำให้ผู้ป่วยมีทางเลือกในการบริโภคมากขึ้น สอดคล้องกับเทรนตลาดอาหารของโลกซึ่งจะมีกลุ่มอาหารเฉพาะมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นอาหารเสริมภูมิคุ้มกัน อาหารสำหรับผู้สูงอายุ หรืออาหารสำหรับผู้ป่วยเฉพาะโรค เป็นต้น
ผลิตภัณฑ์ข้าวอบกรอบไข่ขาว หรือ Egg bite เป็นนวัตกรรมอาหารเพื่อสุขภาพสำหรับผู้ป่วยโรคไตวายเรื้อรัง มีแนวคิดจากผู้ป่วยโรคไตวายเรื้อรังที่เบื่อไข่ขาวในรูปแบบเดิม ๆ จึงมีการคิดค้นและพัฒนาผลิตภัณฑ์จากไข่ขาวที่สามารถรับประทานได้ทันทีในรูปแบบที่แตกต่างจากเดิมแต่ยังได้คุณค่าทางโภชนาการ และยังให้ความรู้สึกดีทางด้านจิตใจ
ด้วยความร่วมมือของทีมนักวิจัยจากคณะวิทยาศาสตร์การแพทย์ มหาวิทยาลัยพะเยา ทีมแพทย์จากโรงพยาบาลพะเยา และบริษัท สกาย เนชเชอรัล ฟู้ดส์ จำกัด ได้ทำการศึกษาวิจัยทางคลินิกในผู้ป่วยโรคไตวายเรื้อรังระยะสุดท้าย พบว่าผลิตภัณฑ์ข้าวอบกรอบไข่ขาวสามารถเพิ่มดัชนีชี้วัดปริมาณโปรตีนในเลือดผู้ป่วยได้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ หลังจากรับประทานติดต่อกันเป็นระยะเวลาอย่างน้อย 30 วัน
ทางทีมวิจัยหวังเป็นอย่างยิ่งว่า “ผลิตภัณฑ์ข้าวอบกรอบไข่ขาว” จะเป็นนวัตกรรมอาหารที่เป็นทางเลือกที่ดีในการส่งเสริมคุณภาพชีวิตให้กับผู้ป่วยโรคไตวายเรื้อรังได้อย่างปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ
ผู้เขียน ดร.วิทวัส สัจจาพงศ์ และผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ยุพา ชาญวิกรัย
อาจารย์ประจำคณะวิทยาศาสตร์การแพทย์ มหาวิทยาลัยพะเยา
