ปัจจุบันสถานการณ์หมอกควันและมลพิษในอากาศของจังหวัดเชียงใหม่มีความรุนแรงขึ้น ค่าดัชนีคุณภาพอากาศพุ่งสูงอย่างต่อเนื่อง และด้วยค่าฝุ่น PM2.5 ที่เกินมาตรฐานส่งผลกระทบต่อสุขภาพของประชาชนในพื้นที่ โดยเฉพาะผู้ป่วยติดเตียงและกลุ่มเปราะบาง
ข้อมูลจาก ศูนย์วิชาการเพื่อสนับสนุนการแก้ไขปัญหาหมอกควันภาคเหนือ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ กล่าวว่า ถ้าในอากาศที่เราหายใจเข้าไปมีค่าฝุ่น PM2.5 (เฉลี่ย 24 ชั่วโมง) 22 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร เราจะได้รับผลกระทบต่อสุขภาพเทียบเท่ากับการสูบบุหรี่เข้าไป 1 มวนต่อวัน : คนเหนือสูบบุหรี่ไปแล้วประมาณกี่มวน ข้อมูล ณ ในวันที่ 7 มีนาคม 2567
สามารถนำค่าฝุ่น PM2.5 ไปคำนวณผ่านเว็บไซต์ :
>> https://www.cmuccdc.org/pmcompare (ใช้ค่าเฉลี่ย 24 ชั่วโมง)
โดย ผศ.ดร.ว่าน วิริยา ผู้ช่วยหัวหน้าศูนย์วิจัยวิทยาศาสตร์สิ่งแวดล้อม คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ (มช.) ได้โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊ก Wan Wiriya เมื่อวันที่ 1 เมษายน 2023 ถึงหลักการทำมุ้งสู้ฝุ่น ให้สามารถใช้เป็นพื้นที่ปลอดภัยจากฝุ่นควันสำหรับชาวบ้านที่อาศัยในบ้านโปร่ง บ้านไม้ไม่สามารถปิดกั้นมลพิษภายนอกเข้ามาในบ้านได้
โดยระบุว่า เครดิตอาจารย์ภาสกร คณะวิศวะนะครับ ผมก็เอามาดัดแปลงตามของที่มี
บ้านไม้ที่มีรูรั้ว บ้านที่มีช่องลม ส่วนมากเครื่องฟอกจะช่วยได้น้อยมากฝุ่นลดไม่ลง
- มุ้งต้องเป็นผ้าฝ้าย (หายากในปัจจุบัน) เพราะมุ้งไนลอน โล่งไม่ดักฝุ่น
- หาเครื่องกรองฝุ่นหรือทำเอง เพื่อส่งอากาศที่กรองแล้วเข้ามุ้ง ดังรูป
- พยายามให้การส่งอากาศเข้ามุ้งอย่างเหมาะสมห้ามแรงและช้าเกิดไป โดยพยายามบังคับโดยใช้ผ้าคลุมบริเวณทางออกของลมบริสุทธิ์
…. ดัดแปลงตามความเหมาะสมกับสิ่งที่มีอยู่….
ภาพ : ผศ.ดร.ว่าน วิริยา
ผู้สูงอายุ ผู้พิการ เด็ก ผู้ป่วย เป็นกลุ่มเปราะบาง หากประสบกับฝุ่นควันไฟป่าตามมาตรฐานไทย ย่อมมีผลกระทบต่อสุขภาพ โดยเฉพาะระบบทางเดินหายใจสูงมากเนื่องกลุ่มคนเหล่านี้ช่วยเหลือตัวเองไม่ได้ ไม่ว่าการรับรู้ การเคลื่อนไหว การสื่อสาร พฤติกรรม และจิตใจ จำต้องได้รับความช่วยเหลือจากคนรอบข้างในการดูแล
ข้อมูลจากจากข้อมูล สำนักพัฒนาสังคมฯ และสำนักงานสถิติแห่งชาติ -จังหวัดเชียงใหม่ ปี 2566 พบว่า
กลุ่มเปราะบาง เชียงใหม่อันดับ 1 ภาคเหนือ
จังหวัดเขียงใหม่ มีผู้สูงอายุมากสุดเป็นอับดับ 1 ของภาคเหนือ อันดับ 3 ของประเทศ โดยมีผู้สูงอายุจำนวน 394,278 คน แบ่งเป็นชาย 176,011 คน หญิง 218,267 คน ในจำนวนนี้มีผู้สูงอายุพิการอีก 34,706 คน (ต.ค.66)
มีผู้พิการมากสุดของภาคเหนืออีกเช่นกัน แต่อยู่ในอันดับที่ 9 ของประเทศ โดยมีผู้พิการจำนวน 58,631 คน แบ่งเป็นชาย 30,927 คน หญิง 27,704 คน (ต.ค.66)
มีเด็กอายุ 0-4 ขวบ จำนวน 74,592 คน/อายุ 5-11 ขวบอีกจำนวน 142,119 คน (พ.ย.66)
นอกจากนั้น ในแต่ละเดือนยังมีกลุ่มเสี่ยงหรือกลุ่มเปราะบางมาใช้บริการโรงพยาบาลอีกจำนวนมาก
เฉพาะเดือนมกราคม 2567 ที่ผ่านมา ข้อมูลจากเวชและระเบียบสถิติ คณะแพทย์ศาสตร์ ม.เชียงใหม่ พบว่า มีผู้ป่วยมาใช้บริการ ทั้งผู้ป่วยนอกและผู้ป่วยในรวมกันจำนวน 162,105 คน โดยแบ่งเป็นผู้ป่วยนอก 140,371 คน ผู้ป่วยในอีก 21,734 คน
ถ้ารวม 4 กลุ่มเปราะบางจังหวัดเชียงใหม่ มีมากถีงจำนวน 831,805 คน จากจำนวนประชากร 1,796,502 คนในปีเดียวกัน
ในจำนวนกลุ่มเปราะบางเหล่านี้ แน่นอนมีพ่อ-แม่พี่-น้องของผู้เขียน และของคุณ และของคนอื่น ๆ ด้วยเช่นกัน พวกเขาจะทุกข์ทรมานแค่ไหนที่ยืนงงในดงฝุ่นควัน ในจำนวนกลุ่มเปราะบางเหล่านี้ แน่นอนมีพ่อ-แม่พี่-น้องของผม ของคุณ และของคนอื่นๆ ด้วยเช่นกัน พวกเขาจะทุกข์ทรมานแค่ไหนที่ยืนงงในดงฝุ่นควัน
มาถึงวันนี้ การแก้ปัญหาฝุ่นควันไฟป่าเชียงใหม่-ภาคเหนือ เหลือเวลาอีก 2 เดือน ถ้าเปรียบนักมวยขึ้นชก 3 ยกเศษ ๆ ที่สู้กับฝุ่นควันไฟป่ายังเหลืออีกยกครี่ง มีนาคม – เมษายน เราคงจะปกป้องกลุ่มเปราะบาง(ผู้สูงอายุ-ผู้พิการ)ซี่งมีมากที่สุดในภาคเหนือได้ รวมไปถีงปกป้องทุกคนให้พ้นจากฝุ่นควันด้วยเช่นกัน
หมุดสื่อสาร : คุณ สมเกียรติ มีธรรม
ภาพ : ผศ.ดร.ว่าน วิริยา
เรียบเรียง : อักษรสิริ ต้อยปาน
