เรื่อง/ภาพ: ศูนย์สื่อชุมชนเพื่อสังคมที่เป็นธรรม (ศสธ.)
เมื่อวันที่ 25 ก.ย.58 เวลา 09.30 น. สภาองค์การบริหารส่วนตำบล (อบต.) ห้วยสามพาด อ.ประจักษ์ศิลปาคม จ.อุดรธานี เปิดประชุมสภาสมัยวิสามัญ สมัยที่ 1 ประจำปี 2558 เพื่อพิจารณาผลดี/ผลเสีย ผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อม และการพิจารณาลงมติคำขอประทานบัตรโครงการเหมืองแร่โปแตช จ.อุดรธานี ณ ห้องประชุมสภาองค์การบริหารส่วนตำบลห้วยสามพาด โดยมีสมาชิกอบต. จำนวน 26 คน จาก 13 หมู่บ้าน เข้าร่วมประชุมอย่างพร้อมเพรียง
ผู้สื่อข่าวรายงานบรรยากาศว่า ทั้งด้านในและด้านนอก ที่ทำการ อบต. ได้มีการจัดวางกำลังเจ้าหน้าที่ตำรวจที่มาจากหลายสภอ. กองร้อยควบคุมฝูงชน หน่วย E.O.D. กองกำลังทหารจากค่ายมทบ.24 อส. และ อปพร.หมู่บ้าน ทั้งหญิงและชาย รวมแล้วกว่า 200 นาย มาดูแล รักษาความสงบเรียบร้อย และตรวจตราอย่างเข้มงวดตั้งแต่ เวลา 06.00 น. บนถนนก่อนถึง อบต.ทั้งสองด้าน มีการตั้งจุดสกัดเพื่อคอยตรวจเช็ครถของผู้ที่จะเดินทางมาเข้าร่วมประชุมทุกคัน นอกจากนี้ภายในบริเวณ อบต. ก็ได้มีการติดตั้งกล้อง cctv ในหลายจุดตั้งแต่ประตูทางเข้าจนถึงหน้าห้องประชุม มีการจัดพื้นที่รับรองและต่อลำโพงกระจายเสียงจากภายในห้องประชุมออกมาให้ชาวบ้านที่จะเดินทางมาร่วมรับฟังการประชุมในครั้งนี้ด้วย
ด้านชาวบ้านในพื้นที่ต่างก็ทยอยเดินทางมาถึง อบต. ตั้งแต่เวลา 07.00 น. แต่ถูกเจ้าหน้าที่กันให้จอดรถด้านนอก แล้วเดินเข้าไป ซึ่งประตูทางเข้าก็จะมีเจ้าหน้าที่คอยทำการตรวจค้นอาวุธอย่างละเอียด ทำให้บรรยากาศเริ่มตรึงเครียดขึ้น จึงเกิดการโต้เถียงกันเล็กน้อยระหว่างเจ้าหน้าที่กับชาวบ้าน แต่ก็เป็นไปด้วยความเรียบร้อย จนกระทั่งเวลาประมาณ 09.00 น. ชาวบ้านก็มาสมทบกันจนเต็มบริเวณพื้นที่ของทาง อบต.จัดเตรียมไว้ให้ รวมแล้วจำนวนกว่า 300 คน
การประชุม อบต. เริ่มขึ้นตามกำหนดเวลา โดย อบต. ได้เชิญหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจากสำนักงานอุตสาหกรรมจังหวัด สิ่งแวดล้อมภาค 9 ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจังหวัด สาธารณสุขจังหวัด และผู้แทนจากบริษัทเอเชีย แปซิฟิค โปแตช คอร์ปอเรชั่น จำกัด เจ้าของโครงการ เข้าร่วมชี้แจงให้ข้อมูล นอกจากนี้ยังมีตัวแทนชาวบ้านกลุ่มอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมอุดรธานี จำนวน 6 คน เข้าร่วมรับฟังและแสดงความคิดเห็นในห้องประชุมด้วย
การประชุมมีการอภิปรายกันอย่างเข้มข้น ขณะที่ด้านนอกห้องประชุมชาวบ้านที่มาร่วมรับฟังก็คอยปรบมือส่งเสียงให้กำลังใจกับสมาชิก อบต. และตัวแทนกลุ่มอนุรักษ์ฯ ที่อยู่ภายในห้องประชุม จนถึงเวลาประมาณ 14.00 น. นายสถาพร หมั่นเก็บ ประธานสภา อบต.ห้วยสามพาด จึงให้สมาชิก อบต. พิจารณาลงมติคำขอประทานบัตรโครงการเหมืองแร่โปแตช จ.อุดรธานี อย่างเปิดเผยโดยการยกมือ ซึ่งผลปรากฏว่า มีสมาชิก อบต. จำนวน 12 คน ไม่เห็นชอบ เห็นชอบ 9คน และงดออกเสียง 4 คน (ประธานไม่ออกเสียง) ขณะเดียวกันกลุ่มชาวบ้านที่รอคอยรับฟังอยู่ด้านนอกต่างก็พากันปรบมือ โห่ร้องด้วยความดีใจ
โดยนางมณี บุญรอด สมาชิก อบต.ห้วยสามพาด หมู่ที่ 11 กล่าวว่า รู้สึกพอใจกับการลงมติของสมาชิก อบต.ในวันนี้ และก็ต้องขอขอบคุณเพื่อสมาชิก อบต.ทุกคนที่ช่วยกันโหวตไม่เอาเหมือง ช่วยกันปกป้องบ้านของตนเพื่ออนาคตของลูกหลาน นอกจากนี้ก็มีชาวบ้านมาร่วมให้กำลังใจและคอยดูว่าตัวแทนที่เขาเลือกมาจะทำหน้าที่อย่างไร
“มันพิสูจน์ให้เห็นแล้วว่าพวกเราชาวตำบลห้วยสามพาด ไม่เอาโครงการเหมืองแร่โปแตช ซึ่งผู้มีอำนาจข้างบนก็ต้องฟังเสียงและความต้องการของชาวบ้านที่อยู่ข้างล่างด้วย ไม่ใช่สั่งการให้เจ้าหน้าที่ตำรวจ ทหาร มาคอยควบคุมและกีดกันชาวบ้านไม่ให้มีปากมีเสียง แต่กับนายทุนเอื้ออำนวยให้ทุกอย่าง” นางมณีกล่าว
ผู้สื่อข่าวรายงานเพิ่มเติมว่า ในวันและช่วงเวลาเดียวกันนี้ ที่ห้องประชุม อบต.นาม่วง อ.ประจักษ์ศิลปาคม ก็มีการประชุมสภา อบต. เพื่อพิจารณาให้ความเห็นชอบคำขอประทานบัตรโครงการเหมืองแร่โปแตช จ.อุดรธานี โดยมีเจ้าหน้าที่ตำรวจ ทหาร อส. และอปพร. มารักษาความปลอดภัยอย่างแน่นหนาเช่นเดียวกัน พร้อมทั้งมีการปิดประตูทางเข้า กันไม่ให้ชาวบ้านที่เดินทางมาขอรับฟังการประชุมเข้าไปภายในบริเวณ อบต. ทำให้ชาวบ้านตำบลนาม่วง จำนวนกว่า 100 คน ต้องรวมตัวกันทำกิจกรรมกันอยู่ด้านนอก แต่ไม่มีการต่อลำโพงกระจายเสียงลงมาให้ชาวบ้านรับฟังการประชุม และในห้องประชุมก็ไม่ให้นักข่าวเข้าไปบันทึกภาพได้
เวลาประมาณ 10.00 น. พล.ต.ธนากร จงอุตส่าห์ ผบ.มทบ.24 ได้เดินทางมาตรวจดูสถานการณ์และพูดคุยกับกลุ่มชาวบ้าน จึงอนุญาตให้กลุ่มชาวบ้านเข้าไปภายในบริเวณ อบต. แต่ไม่อนุญาตให้ตัวแทนชาวบ้านเข้าร่วมรับฟังการประชุม เพราะเกรงว่าจะเกิดเหตุความวุ่นวายขึ้น
จนกระทั่งเวลาประมาณ 13.00 น. ที่ประชุมสภา อบต.นาม่วง จึงมีการพิจารณาลงมติคำขอประทานบัตรโครงการฯ โดยทางลับ ด้วยวิธีการเขียนใส่กระดาษ ซึ่งผลปรากฏว่า มีสมาชิก อบต. ไม่เห็นชอบ จำนวน 6 คน เห็นชอบ 13 คน และงดออกเสียง 7 คน จากสมาชิก อบต.นาม่วง จำนวน 14 หมู่บ้าน
นายคณิศร ทอนสูงเนิน สมาชิกสภา อบต.นาม่วง หมู่ที่ 14 เปิดเผยว่า การประชุมครั้งนี้ไม่มีความชอบธรรม เพราะตนและเพื่อนสมาชิกได้รับหนังสือเชิญให้เข้าร่วมประชุมและเอกสารประกอบการพิจารณา เมื่อตอนเย็นของวันที่ 23 ก.ย. ซึ่งน้อยกว่า 3 วัน ก่อนวันประชุม อีกทังในที่ประชุมมีเพียงเจ้าหน้าที่อุตสาหกรรม กับผู้แทนบริษัทโปแตช เจ้าของโครงการมาชี้แจง ซึ่งพูดแต่ข้อดีของโครงการ แล้วให้มีมติเลย
“ถือได้ว่าเป็นการรวบหัวรวบหางเพื่อให้ อบต. ผ่านความเห็นชอบกับโครงการฯ ซึ่งผมและเพื่อสมาชิกหลายคนพยายามอภิปรายว่าข้อมูลในวันนี้ยังไม่เพียงพอต่อการตัดสินใจ ควรจะให้มีนักวิชาการ และนักสิ่งแวดล้อม มาร่วมให้ข้อมูลด้วย” นายคณิศร กล่าว