ภาพและเรื่องราว โดยศูนย์ชาติพันธุ์และการพัฒนา มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
18 พ.ค. 2559 เจ้าหน้าที่ป่าไม้และกำลังทหารส่วนหนึ่งได้เข้ายึดพื้นที่ทำกินของชาวดาราอางบ้านแม่จอน ต.เชียงดาว อ.เชียงดาว จ.เชียงใหม่ ภายใต้นโยบายทวงคืนผืนป่า ชาวบ้านในพื้นที่ทำได้เพียงแค่ร้องไห้และอ้อนวอนไม่ให้ยึดที่ทำกินของพวกเขา
หลายคนคงจำได้ว่า ดาราอาง หรือที่เรียกว่า ปะหล่อง เคยถูกจับกุมเมื่อ 10 กว่าปีมาแล้ว จนเป็นที่มาของโครงการบ้านมั่นคงชนบทบ้านปางแดง ที่เริ่มเลือนหายจากความทรงจำของสังคมไป ซึ่งหากมองย้อนกลับไปดารางอางก่อนหน้านี้ชาดาราอาง กับการเป็นจำเลยของนโยบายการอนุรักษ์ปกป้องผืนป่ามา 3 ครั้งด้วยกัน
ครั้งแรก พ.ศ.2532 ชาวดาราอาง ถูกชักชวนให้มาเป็นลูกจ้างปลูกป่าที่ อ.เชียงดาว จ.เชียงใหม่ แต่มีเจ้าหน้าที่อีกชุดหนึ่งมาจับพวกเขาไป
เหตุการณ์นี้ชาวดาราอางตั้งคำถามว่า “ป่าไม้เป็นคนจ้างให้ไปตัดไม้ แต่ป่าไม้มาจับพวกเราพร้อมกับตั้งข้อกล่าวหาว่า ตัดไม้ทำลายป่า”
ครั้งที่สอง พ.ศ.2541 ท่ามกลางการเปลี่ยนแปลงนโยบายป่าไม้และที่ดิน รวมถึงการเกิดขึ้นของไฟป่าและปัญหาการบุกรุกป่า ปัญหาที่ดินทำกินใน ยุครัฐบาลชวน หลีกภัย ชาวดาราอางได้ถูกปิดล้อมจับกุมจำนวน 56 คน มีทั้งผู้หญิง เด็ก และคนชรา
ครั้งที่สาม พ.ศ.2547 ยุคนายกรัฐมนตรี พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร ได้มีการจับกุมชาวดาราอาง อ.เชียงดาว จ.เชียงใหม่ อีกครั้งหนึ่ง จำนวน 48 คน เพื่อสนองนโยบายรัฐ “การแก้ไขปัญหาการบุกรุกทำลายป่า” ทั้งที่ชาวบ้านเพิ่งตื่นนอน หุงหาอาหาร และเตรียมตัวออกไปทำงาน
การจับกุมครั้งนี้ศาลได้พิจารณาให้ไกล่เกลี่ย จนนำไปสู่การจัดหาที่อยู่อาศัยให้แก่ชาวบ้านดาราอาง บ้านปางแดงนอก อ.เชียงดาว จ.เชียงใหม่
ทั้งนี้ การจับกุมแต่ละครั้งล้วนสร้างความตื่นตระหนก เสียงร่ำไห้ ระงมไปทั่วหมู่บ้าน
author
