ปัจจุบันมีคนมากมายที่เกิดมาในสังคมที่เราเรียกว่า ชุมชนและประเทศที่มีวัฒนธรรมของตนเอง แต่มีคนบางกลุ่มกลับไม่มีตัวตนอยู่ในสังคม เราอาจเรียกพวกเขาเหล่านี้ว่า คนไร้สัญชาติ แท้จริงแล้วเราทุกคนควรที่จะมีสิทธิ์ของความเท่าเทียมกันตามที่ใครหลายๆ คนได้กล่าวมา แต่โลกของความเป็นจริงกลับตรงกันข้ามกับคำพูดเหล่านี้
“ทุกวันนี้เรามีสิทธิ์เท่าเทียมกันหรือไม่ “
อาจจะเป็นคำถามที่อาจหาคำตอบยังไม่เจอ
คนบางกลุ่มต้องต่อสู้เพื่อความเป็นธรรมของตัวเอง คนบางกลุ่มต้องเรียกร้องความยุติธรรมเพื่อตนเอง บางคนต้องหนีสงครามเพื่อความรอดพ้นจากไฟสงครามและหาความสงบ บางคนต้องเกิดมาเพื่อสู้ เพียงแค่คำว่า อิสรภาพและเสรีภาพ และนี้คือบทเรียนที่แท้จริงที่สังคมทุกวันนี้มอบให้แก่ทุกคน ปัจจุบันมีคนไร้สัญชาติประมาณ 10 ล้านคนทั่วโลกที่คาดการณ์โดย UN หรือที่เราเรียกว่า องค์การสหประชาชาติ นับเป็นตัวเลขที่ค่อนข้างมาก จำนวนคนสิบล้านคนเหล่านี้ทำไมถึงกลายเป็นคนไร้รัฐ และไร้สัญชาติ เพราะอะไรเล่าที่ทำให้พวกเขาเหล่านี้ ต้องกลายมาเป็นแบบนี้ เพราะพวกเขาเหล่านั้นยากจนหรือ เพราะพวกเขาเหล่านั้นเป็นอาชาญกรหรือ เพราะพวกเขาเหล่านั้นไร้ความสามารถหรือ คำตอบ คือ ไม่เลย พวกเขาหล่านั้นถูกสังคมที่เราอาศัยอยู่ปฏิเสธและละเลยหรืออาจจะเป็นพวกเราเองก็ได้ที่ปฏิเสธพวกเขาโดยไม่รู้ตัว
บทเพลงท่อนหนึ่งของอาจารย์ ชิ สุวิชาน กล่าวไว้เกี่ยวกับคนไร้สัญชาติว่า
“อยากจะขอร้อง ขอร้องให้เข้าใจ อยากจะขอร้อง เสียงร้องสัญชาติไทย ให้คนที่ได้กำเนิด จากชายแดน เป็นคนชายขอบ แห่งแดนขวานทอง หัวใจที่เขามีคือสัญญะของความเป็นคน แต่สัญชาติที่เขาไม่มีคือสัญญาณของการแบ่งแยก ประสานมือประสานหัวใจ ใส่คอร์ดทำนอง คนมีชีวิต ต้องมีสัญชาติ “
สังคมที่ก้าวสู่ความเจริญ ก้าวสู่ความก้าวหน้าแล้ว มีการพัฒนาแล้วและทำไมเรายังมีคนที่ไร้สัญชาติ คนที่ไม่มีสิทธิ์ ไม่มีเสียงที่จะเรียกร้องความเป็นคนเหมือนคนที่มีสัญชาติพวกเขาเหล่านั้นแตกต่างจากเราไหมคำตอบคือไม่เลย สิ่งเหล่านี้ยังคงสะท้อนถึงการแบ่งชนชั้นในสังคม สังคมที่ต้องการให้เราเกิดการแบ่งแยก แต่ในทางกลับกัน ถ้าเรารู้จักการแบ่งปัน เปิดโอกาสการเข้าถึงสิทธิ์ขั้นพื้นฐานให้แก่ทุกคนในฐานะคนในสังคมโลกที่เราทุกคนควรจะได้รับ มั่นใจว่าจะไม่มีพวกเขาหรือพวกเรา แต่จะมีคำว่าทุกคนเกิดขึ้น
เชื่อเสมอมาว่า เราทุกคนต่างต้องการชีวิตที่สงบสุข และเราต่างไม่อยากเป็นภาระของใครต่อใครแต่เพราะความโลภของคนหลายๆคนหรือคนที่มีอำนาจทำให้เกิดความเหลื่อมล้ำในสังคมขึ้นและสิ่งเหล่านี้จบลงด้วยการแย่งชิงและสู่ปัญหาหลายๆปัญหา หากทุกสังคมรู้จักคำว่า การช่วยเหลือที่มากพอ จะไม่มีคำว่า คนไร้สัญชาติปรากฏอยู่อย่างแน่นอนเพราะทุกพื้นที่ที่เราอาศัย คือ บ้านของทุกคนและทุกคนมีสิทธิ์ที่จะได้รับความเท่าเทียมกัน