เครือข่ายสมัชชาแม่น้ำ มูลนิธิศิลปวัฒนธรรมเพื่อประชาชน เครือข่ายวางแผนและผังเมืองเพื่อสังคม เครือข่ายชุมชนริมน้ำ ฟ้องศาลปกครองร้องชะลอโครงการทางเลียบเจ้าพระยา ส่งผลกระทบต่อวิถีชีวิตของคนริมน้ำ ระบบนิเวศน์ของแม่น้ำ ทัศนียภาพที่เปลี่ยนแปลง
21 พ.ย. 2561 เวลา 09:00 น. ที่ศาลปกครองกลาง ถนนแจ้งวัฒนะ กรุงเทพฯ เครือข่ายสมัชชาแม่น้ำ มูลนิธิศิลปวัฒนธรรมเพื่อประชาชน เครือข่ายวางแผนและผังเมืองเพื่อสังคม และเครือข่ายชุมชนริมน้ำ พร้อมด้วยทนายความ เข้ายื่นฟ้องคณะรัฐมนตรี คณะกรรมการอำนวยการโครงการพัฒนาริมฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยา กระทรวงมหาดไทย และกรุงเทพมหานคร ให้ชะลอโครงการก่อสร้างทางเลียบแม่น้ำเจ้าพระยา โดยนำหลักฐานเอกสารและงานวิจัยกว่า 1,000 หน้า ยื่นฟ้องศาลปกครองด้วย
การฟ้องคดีดังกล่าว สืบเนื่องจากก่อนหน้านี้โครงการทางเลียบแม่น้ำเจ้าพระยาได้ถูกพูดถึงในรัฐบาลหลายยุค แต่เริ่มเห็นเป็นรูปร่างเมื่อปี 2558 โดยออกแบบเป็นสะพานและถนนลงไปในแม่น้ำเจ้าพระยา มีการออกแบบให้มีทางจักรยานกว้าง 7 เมตร ทางเท้ากว้าง 7 เมตร และส่วนที่มีลักษณะคล้ายเกาะกลางถนนกว้าง 3 เมตร ซึ่งเท่ากับการสัญจรโดยใช้รถยนต์ 4 ช่องจราจร ความยาวของโครงการครอบคลุมพื้นที่ดังนี้ ระยะนำร่อง 2 ฝั่ง ระยะทางรวม 14 กิโลเมตร จากสะพานพระราม 7 จนถึงสะพานสมเด็จพระปิ่นเกล้า ตามแผนแม่บท 2 ฝั่ง ระยะทางรวม 57 กิโลเมตร จากสะพานพระราม 7 จนถึงสุดเขตกรุงเทพมหานคร (เขตบางนา) ซึ่งเป็นข้อกังวลของภาคประชาสังคมว่า โครงการอาจจะส่งผลกระทบในหลาย ๆ ด้าน ไม่ว่าจะเป็นวิถีชีวิตของคนริมน้ำ ระบบนิเวศน์แม่น้ำและการคมนาคม ทั้งนี้ศาลปกครองรับเอกสารคดีดังกล่าวเป็นคดีดำหมายเลขที่ ส.88/2561
ส.รัตนมณี พลกล้า ทนายความมูลนิธิศูนย์ข้อมูลชุมชน กล่าวว่า การยื่นฟ้องคดีในครั้งนี้ ทางเครือข่ายที่เฝ้าระวังผลกระทบจากโครงการก่อสร้างทางเลียบแม่น้ำเจ้าพระยามองว่าไม่มีประโยชน์ที่จะมีการก่อสร้างเพราะเป็นทางเลียบที่ให้รถยนต์สัญจรซึ่งจะทำให้แม่น้ำเจ้าพระยาแคบลงและทำให้ทัศนียภาพมีการเปลี่ยนแปลง อีกทั้งการรับฟังความคิดเห็นของโครงการฯ ยังไม่ครอบคลุมรอบด้าน
ส.รัตนมณี กล่าวด้วยว่า กลุ่มผู้ฟ้องคดีครั้งนี้มีทั้งหมด 3 กลุ่มประกอบไปด้วย กลุ่มที่เฝ้าระวังเรื่องของโครงการแม่น้ำ กลุ่มที่สองเป็นกลุ่มชุมชนที่ได้รับผลกระทบโดยเฉพาะชุมชนบางอ้อ กลุ่มสุดท้ายคือกลุ่มมูลนิธิศิลปวัฒนธรรมที่ติดตามและทำงานเกี่ยวกับศิลปวัฒนธรรม
“ผู้ฟ้องทั้งหมดมี 12 ราย แต่ว่าจริง ๆ แล้วเท่าที่เราทราบมีผู้สนับสนุนให้ฟ้องด้วย หมายถึงมีประชาชนที่ไม่เห็นด้วยกับโครงการและไม่สามารถมาร่วมฟ้องได้” ส.รัตนมณีกล่าว
“เราพยายามทุกอย่างแล้วหน่วยงานก็ไม่ใส่ใจกับเสียงเล็กเสียงน้อยของประชาชนทางเราก็เลยต้องพึ่งกระบวนการยุติธรรมการเข้าฟ้องร้องในครั้งนี้” ภารนี สวัสดิรักษ์ เครือข่ายวางแผนและผังเมืองเพื่อสังคม กล่าว
ภารนี กล่าวถึงความต้องการต่อการฟ้องคดีในครั้งนี้ว่า อยากเสนอให้ทางโครงการทบทวนกระบวนการทำงาน เพราะหลังจากที่เคยยื่นข้อเสนอไปแล้วก็ยังมีข้อบกพร่องอยู่คือการไม่ให้ข้อมูลข่าวสารที่เป็นสิทธิ์ขั้นพื้นฐานของประชาชน โครงการไม่ควรละเลยการให้ข้อมูลข่าวสารการมีส่วนร่วมของประชาชน กรุงเทพฯ ควรเป็นตัวอย่างที่ดีเพราะเป็นเมืองหลวงของประเทศ
“เราไม่ได้คัดค้านนะ เราก็อยากให้แม่น้ำเจ้าพระยาดีอยากให้ชุมชนดีอยากเห็นการเข้าถึงดี แต่ว่าทางเลือกคืออะไร อย่าเพิ่งใช้การก่อสร้างเลย เพราะฉะนั้นขอคุ้มครองล่วงหน้าแล้วกลับมาคุยกันใหม่ แล้วอีกอย่างก็ไม่ใช่เรื่องที่จะต้องเร่งรีบ” ภารนีกล่าว
สาธิต ดำรงผล ชาวชุมชนบางอ้อ กล่าวว่า คาดหวังให้ชะลอหรือหยุดโครงการไปก่อนแล้วมาปรึกษากันว่าเราจะพัฒนาริมแม่น้ำอย่างไร การเข้าถึงแม่น้ำเจ้าพระยาไม่จำเป็นที่ต้องทำถนน ริมแม่น้ำเจ้าพระยาอาจจะพัฒนาร่วมไปกับชุมชน มีทางเข้าที่เป็นศาสนสถานซึ่งทุกคนสามารถจะเข้าถึงได้ไปถึงแม่น้ำเจ้าพระยาได้
“คุณอาจจะเยื่ยมเยียนชุมชนริมแม่น้ำเจ้าพระยาโดยเข้ามาทางเรือแล้วยังได้ชมแม่น้ำเจ้าพระยาอย่างที่เป็นธรรมชาติ ตั้งแต่ผมยังเด็กๆชาวต่างชาติที่มาเที่ยวริมแม่น้ำเจ้าพระยา เขาต้องการที่จะมาดูชีวิตริมแม่น้ำเจ้าพระยา ดูความเป็นอยู่ของคนริมแม่น้ำเจ้าพระยา ดูบ้านเรือนริมแม่น้ำ เขาไม่ต้องการดูถนน เพราะถนนมันมีอยู่ทั่วไปอยู่แล้วไม่จำเป็น” ชาวชุมชนบางอ้อให้ความเห็น
สาธิต กล่าวด้วยว่า แม่น้ำเจ้าพระยาเป็นแม่น้ำสายสำคัญของคนไทยฉะนั้นเราควรจะอนุรักษ์ไว้ ไม่ควรที่จะเอาสิ่งแปลกปลอมลงไปในแม่น้ำไม่เช่นนั้นมันจะมีผลกระทบที่จะตามมา เช่นการทำลายระบบนิเวศน์ ขยะสะสมที่เพิ่มขึ้นซึ่งก่อให้เกิดกลิ่นเหม็นและสิ่งมีชีวิตในแม่น้ำก็อาจตายได้
ผู้สื่อข่าวรายงานด้วยว่า นอกจากการฟ้องคดีในวันนี้ กลุ่มภาคประชาสังคมยังเตรียมรวบรวมรายชื่อผู้ที่เห็นด้วยกับการขอชะลอโครงการทางเลียบแม่น้ำเจ้าพระยา ซึ่งจะเปิดรวบรวมรายชื่อเร็ว ๆ นี้
author
