ออกอากาศ 21/02/2557
บ้านห้วยพ่าน เป็นองค์กรชุมชนแห่งแรกในประเทศไทยที่ยื่นขอจดทะเบียนจัดตั้งศูนย์การเรียนชุมชน ตามกฎกระทรวงว่าด้วยสิทธิขององค์กรชุมชนและองค์กรเอกชนในการจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานในศูนย์การเรียน พ.ศ. 2555 กำหนดไว้
การเรียนการสอนที่มีเด็กนำหน้า ผู้ใหญ่เดินตาม สองข้างทางคือขุนเขา ห้องเรียนที่อนุญาตให้ปีนข้ามกำแพงรั้วได้ และวิ่งเล่นบนลู่แห่งเรือกสวนไร่นาที่นี่คือห้องเรียนขนาดใหญ่มาก หากเทียบกับจำนวนเด็กนักเรียนที่มีอยู่ 10 คน ศูนย์การเรียนชุมชนธรรมชาติบ้านห้วยพ่าน อ.เชียงกลาง จ.น่าน ที่นี่เกิดขึ้น โดยความตั้งใจของคนในหมู่บ้าน กับความต้องการสร้างรูปธรรมของการจัดการศึกษาโดยชุมชนที่แท้จริง
ครูชมเดือน คำยันต์ ครูศูนย์การเรียนรู้ชุมชนบ้านห้วยพ่าน บอกว่า สร้างโรงเรียนนี้ขึ้นมาก็เพื่อให้เด็กๆ ในหมู่บ้านได้เรียนรู้ถึงกิจกรรมประเพณีของชุมชนตัวเอง เเละอยากให้เด็กๆ มาเป็นผู้ปกครองสร้างมาเพื่อให้เด็กสร้างต่อ
ครูยงยุทธ แป้นสุวรรณ ครูศูนย์การเรียนรู้ชุมชนบ้านห้วยพ่าน บอกเช่นกันว่า อยากเห็นลูกหลานตัวเองได้โอกาสทางการศึกษาเท่าเทียมกับเด็กที่อยู่ในอำเภอ หรือในตัวเมืองที่เจริญกว่า โดยเฉพาะพ่อเเม่ของเเต่ละคนเคยเรียนที่นี้เเต่ว่าไม่สะดวกเข้าเลยไปเรียนข้างนอก
ผู้ใหญ่มีเหตุผลของผู้ใหญ่ เด็กก็มีเหตุผลของเด็ก หนูๆ ตัวเล็กๆ บอกว่า การได้เรียนในชุมชนของตนเองนอกจากไม่ต้องเดินทางไกลแล้ว ยังไม่ต้องซื้อชุดนักเรียนใหม่ ประหยัดเงิน และได้เรียนรู้ในโลกใบใหญ่ซึ่งอยู่ใกล้ตัวด้วย
เรื่องราวเหล่านี้เป็นเพียงน้ำจิ้มเท่านั้น สามารถติดตามฉบับเต็มได้ในรายการบ้านเธอก็บ้านฉัน ตอน ห้วยพ่าน วันเสาร์ ที่ 22 กุมภาพันธ์ 2557 เวลา 10.30 น. ทางไทยพีบีเอส หรือรับชมออนไลน์ทาง http://thaipbs.or.th/live