ศูนย์ข้อมูล มูลนิธิผสานวัฒนธรรม
7 พ.ค. 2559
“ยาย …ยาย ไม่ต้องไป ยายอยู่บ้าน ซักผ้า และถางป่ารอปลูกไม้รวก เดี๋ยวจะกลับมา” เป็นเสียงพูดครั้งสุดท้ายในตอนสายๆ ช่วงเช้า ของพ่อเด่น ก่อนเข้าป่า พร้อมด้วย อีหมี และไอ้เติ่ง สุนัขคู่ใจผู้เมีย
มากกว่าครึ่งเดือนแล้ว นับตั้งแต่วันนั้นถึงวันนี้ ที่ไม่มีร่องรอยของพ่อเด่น คำแหล้ แกนนำชุมชนโคกยาว วันนี้แม่สุภาพ คำแหล้ ภรรยาของพ่อเด่น ยังคงเฝ้ารอพ่อเด่นอยู่ที่บ้าน
“แม่นอนร้องไห้อยู่คนเดียว เสียงของพ่อเด่นยังแว่วอยู่ในหู ให้แม่อยู่บ้านน่ะ ไม่ต้องเข้าไปในป่า ซักผ้า เตรียมพื้นทีปลูกไม้รวก เวลาฝนตกลงมา เดี๋ยวพ่อเด่น จะเอารถไถมาขุดดิน เราจะได้ปลูกไม้รวกกัน เราคุยกันเท่านั้น วันที่ 16” แม่สุภาพเล่าย้อนเหตุการณ์
แม่สุภาพไม่ได้เฉลียวใจ หรือเอะใจอะไรเลย วันนั้น ที่พ่อเด่นเข้าป่า เพราะเป็นเหตุการณ์ปกติชีวิตประจำวันอยู่แล้ว
“แม่รอพ่อเด่น พอเลยเวลา 4 โมงเย็น เพราะโดยปกติ ไม่เกินบ่าย 3 โมงเย็น พ่อเด่นก็จะออกจากป่า เอาของไปขายตลาด ขายหน่อไม้ ขายผัก แล้วแต่พ่อเด่นได้อะไรมา ทุกวัน พ่อเด่นจะพาแม่ไปตลาด เพราะแม่ขับมอเตอร์ไซค์ไม่เป็น ก็นั่งซ้อนพ่อเด่นไป พร้อมของที่เอาไปขายที่ตลาดทุ่งลุยลาย”
แม่สุภาพ เล่าว่า รอแล้วรอเล่า พ่อเด่นก็ไม่ออกมาจากป่าเสียที นึกเอะใจ แต่ก็ยังอดทนรอ 5 โมง ก็แล้ว 6 โมงเย็นก็แล้ว ก็ยังไม่เห็นพ่อเด่นกลับมา ก็รอแล้วรอเล่า จนค่ำมืด จึงตัดสินใจเดินตามหา ทั้งวิ่ง ทั้งเดินตะโกนหาพ่อเด่น กลัวว่าแกจะไม่สบาย เป็นลมหรือเป็นอะไรไป
“แม่วิ่งหาอยู่คนเดียวกลางคืน ตะโกนเรียกแก วิ่งหา ร้องหาในป่ากลางคืนอยู่คนเดียว ตาเด่น ตาเด่น อยู่ไหน กลัวเหลือเกินว่าแกจะเป็นลม แม่วิ่งหาพ่อเด่นจนหมดแรง เกือบ 3 ทุ่มจึงหยุดกลับบ้าน”
เช้าตรู่ของอีกวัน แม่สุภาพ ยังคงใจจดใจจ่อ เข้าไปในป่าเพื่อหาพ่อเด่นอีกรอบ ตามลำพัง
“ตื่นเช้าวันที่ 17 ตอนเช้ามืดแม่ก็เข้าไปหาพ่อเด่นคนเดียวอีกรอบ ตอนนี้กลัวว่า ตาเด่นจะโดนจับหรือเปล่า นึกว่าเจ้าหน้าที่จะจับตัวไป ที่เข้าไปในป่าทุ่งลุยลาย”
แน่นอนว่า ชาวบ้านทุ่งลุยลายที่ใช้พื้นทีป่าภูเขียวเป็นแหล่งทำมาหากิน เข้าป่า ล่าสัตว์ หาของป่า เป็นไม้เบื่อไม้เมากับเจ้าหน้าที่ป่าไม้จนเป็นเรื่องปกติ พ่อเด่นก็เช่นกัน แต่ด้วยว่าพ่อเด่นเป็นแกนนำต่อสู้ที่ดิน และปักหลักต่อสู้มาอย่างต่อเนื่องในพื้นที่ ทำให้ยังเป็นที่ยำเกรงบ้าง
“การกระทบกระทั่งกับป่าไม้ มีแน่นอน เขาจะให้ตาเด่นออกจากพื้นที่โคกยาว ตาเด่นแกเป็นแกนนำคนโคกยาว ต่อสู้เรื่องทีดินทำมาหากิน”
แม่สุภาพ เล่าว่า ที่ผ่านมาพ่อเด่นไปทำเนียบ ไปต่อสู้กับกลุ่มชาวบ้าน ไปเรียกร้องนายกฯ พ่อเด่นสู้มาหลายปีแล้ว ไม่เคยหยุด
“ป่าไม้เขาให้เราออกจากพื้นที่ แต่พวกเราก็ปักหลักสู้ เขาสนธิกำลังมาหลายครั้ง ล่าสุดเมื่อเดือนมีนาคมที่ผ่านมา ป่าไม้มาปักป้ายไล่ ใกล้ๆ บ้านเรา ห่างไปประมาณ 1 ก.ม. เขามาเจรจาสนธิกำลังมากันเป็นสิบๆคันรถ ป่าไม้โคราชก็มา นายอำเภอก็มารวมทั้ง ทีมป่าไม้ ชย.4 (หน่วยป้องกันและปราบปรามการตัดไม้ทำลายป่าชัยภูมิ4) ที่เขาบอกว่ารับผิดชอบโดยตรง”
“เขาบอกว่า เราอยู่ในเขตป่าสงวนภูซำผักหนาม แต่วันนั้นเขาบอกพ่อเด่นว่า จุดที่เขาปักป้าย ไม่ได้อยู่ในกลุ่มของตาเด่น หลังจากนั้นเจ้าหน้าที่ป่าไม้ก็หายเงียบไป”
“เมื่อวันที่ 2 พ.ค. แม่ไปสถานีตำรวจกับชาวบ้าน เอาท่อนไม้ ที่สงสัย ไปให้ตำรวจ ตำรวจบอกแม่ว่า เรื่องนี้เป็นหน้าที่ของป่าไม้ และวันที่ 6 เจ้าหน้าที่ป่าไม้จะปูพรมหาชุดใหญ่อีกครั้ง” แม่สุภาพบอกเล่าถึงความคืบหน้าในการตามหาสามี
กลุ่มชาวบ้านเครือข่ายปฏิรูปที่ดิน ระดมพลออกปฏิบัติการค้นหานายเด่น อย่างต่อเนื่องตั้งแต่วันที่ 18 เม.ย. ที่ผ่านมา จนถึงปัจจุบัน
“ชาวบ้านเขาก็ช่วยกันหาวันละเป็นร้อยๆ คน หลายวันเข้ามันก็เหนื่อยก็ยาก พวกเขาก็ลำบากกัน”
แม่สุภาพบอกว่า พ่อเด่น หายไปเกินกว่าครึ่งเดือนแล้ว ถ้าหายไป 3 ถึง 4 วัน อาจยังพอมีหวังว่ายังรอดชีวิตอยู่
“ตาเด่นหายไปนานแล้ว เปอร์เซ็นต์รอดไม่มีเลย กลางคืน แม่นอนร้องไห้ อยู่คนเดียว ที่บ้าน ลูกเต้าก็ไม่มี มันทุกข์ยากเหลือเกิน”
“แม่ทำบุญให้แก ถ้าตาเด่นตายไปแล้ว ก็ขอให้ได้รับผลบุญที่แม่อุทิศส่วนบุญส่วนกุศลไปให้ แต่ถ้าตาเด่นยังอยู่ ยังมีชีวิตรอดจนถึงตอนนี้ ขอให้ตาเด่นกลับมา มันลำบากกันเหลือเกิน แต่ถ้าไปแล้วก็ให้มาเข้าฝันแม่ มาบอกจุดว่าตาเด่นอยู่ตรงไหน จุดไหนจะได้หาถูก”
เสียงสะอื้นของแม่ภาพ กลบคำพูดที่พยามอย่างมากที่จะเล่าให้จบว่าแกได้ทำอะไรบ้างในระหว่างที่เฝ้ารอสามี
“น้ำตาแม่มันไหลไม่หยุดเลย ไม่มีลูกไม่มีเต้า นอนอยู่คนเดียว รอตาเด่น กลับมาเถิดตาเด่น มันทุกข์ยากลำบากจริงๆ แม่นอนคนเดียว มาตั้งแต่วันที่ตาเด่นหายไป สวดมนต์ ไหว้พระ ขอพรให้ตาเด่น เพิ่งเมื่อคืนที่มีเพื่อนมานอนด้วยแต่เขาก็ต้องรีบลุกขึ้นไปเพราะต้องไปกรีดยาง”
“วันนี้กินข้าวไม่ลงแล้ว เขาคนอื่นเขาก็ลำบากไปหมด นอนก็ไม่หลับมันทุกข์ ลูกเต้าก็ไม่มี เหลือแต่พ่อเด่น แม่ก็จะรอพ่อเด่น จะกลับมาแบบไหนแม่ก็จะรอเขา”
หมายเหตุ: นายเด่น คำแหล้ เป็นแกนนำชุมชนโคกยาวที่ต่อสู้ในเรื่องสิทธิที่ดินทำกิน และเป็นประธานโฉนดชุมชนโคกยาว ต.ทุ่งลุยลาย อ.คอนสาร จ.ชัยภูมิ หายตัวไปเมื่อวันที่ 16 เม.ย.59 โดยเมื่อเวลาประมาณ 09.30 น.ได้เข้าไปหาหน่อไม้ในบริเวณสวนป่าโคกยาว รอยต่อระหว่างป่าสงวนแห่งชาติภูซำผักหนามและเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูเขียว เพื่อเตรียมไปวางขายที่ตลาดทุ่งลุยลายในช่วงเย็นของทุกวันตามปกติ ทั้งบอกอีกว่าให้ภรรยา (นางสุภาพ) ถางหญ้าปรับหน้าดินเตรียมไว้ เพื่อจะนำหน่อไม้มาปลูกบริเวณที่เตรียมดินไว้ จากนั้นนายเด่น ได้เดินเข้าป่าไปพร้อมกับสุนัข 2 ตัว
ต่อมาสุนัขอีกตัวกลับเข้ามาประมาณ 15.00 น.ส่วนอีกตัวกลับเข้ามาถึงประมาณ 20.00 น.แต่ไม่เห็นตัวนายเด่นกลับมา ชาวบ้านและสมาชิกองค์กรเครือข่ายจึงได้ช่วยกันแยกออกตามหา
ล่าสุดเมื่อวันที่ 6 พ.ค. 2559 ชาวบ้านเครือข่ายปฏิรูปที่ดินภาคอีสานที่ร่วมลงพื้นที่ค้นหาบริเวณลำน้ำพรม ห่างจากหน่วยพิทักษ์ป่าหนองไรไก่ประมาณ 100 เมตร สังเกตุเห็นกองดินผิดปกติ จึงร่วมกันใช้ไม้เขี่ยพบร่องรอยกระดูกถูกเผามีจำนวน 4 จุด จึงแจ้งเจ้าหน้าที่สถานีตำรวจภูธรห้วยยาง ต.ห้วยยาง อ.ตอนสาร จ.ชัยภูมิ นำไปเก็บไว้เพื่อพิสูจน์ว่ากองกระดูกที่ถูกเผาทิ้งไว้ว่าอาจเป็นร่องรอยของนายเด่น
author
