คดีที่ดินลำพูน ‘คุกตะราง’ ไม่ใช่การแก้ปัญหาของคนจน

แถลงการณ์สหพันธ์เกษตรกรภาคเหนือ (สกน.)

ในนามขบวนการประชาชนเพื่อสังคมที่เป็นธรรม (พีมูฟ)

เรื่อง “คุก ตะราง ไม่ใช่การแก้ไขมัญหาของคนจนและเกษตรกรรายย่อย”

ปัญหาที่ดินเป็นปัญหาที่หมักหมมมาอย่างยาวนานหลายยุคหลายรัฐ การเรียกร้องให้เกิดการแก้ไขของภาคประชาชนให้มีการแก้ไขปัญหาที่ดินอย่างจริงจังผ่านมาหลายชั่วอายุคน บ้างเสียชีวิต บ้างถูกขับไร่ บ้างถูกดำเนินคดี บ้างถูกจองจำ ปัญหาที่ดินก็ไม่เคยถูกแก้ไขแล้วเสร็จสักที มาถึงวันนี้สมาชิกสหพันธ์เกษตรกรภาคเหนือ (สกน.) จำนวน 7 ราย ได้ถูกตัดสินให้จำคุกเป็นเวลา 1 ปี พวกเขาถูกจองจำผ่านมาแล้วกว่าครึ่งเดือน อิสรภาพที่ถูกลิดรอน ครอบครัวต้องดิ้นรนทำงานมากขึ้น สุขภาพจิตและสุขภาพร่างกายที่อ่อนแอ สิ่งเหล่านี้หรือคือสิ่งที่พวกเขาต้องได้รับจากการที่ลุกขึ้นมาปกป้องที่ดินทำกินของบรรพบุรุษ ที่ดินของชุมชน จากเหล่านายทุน

เนื่องจากที่ดินบริเวณพิพาทที่นำมาสู่การจองจำนั้น เดิมเมื่อปี 2509 รัฐมีโครงการจัดสรรที่ดินผืนใหญ่ 15,000 ไร่ บ้านโฮ่ง-ป่าซาง แต่โครงการดังกล่าวดำเนินไปได้ไม่กี่ปี เกิดปัญหาการแจกใบจองให้เกษตรกรที่ผิดพลาด จึงมีการเรียกใบจองคืน เพื่อจัดสรรใหม่ แต่แล้วเมื่อปี 2533 โครงการเดินสำรวจออกโฉนดที่ดินดำเนินการเร่งออกเอกสารสิทธิ์ในพื้นที่ สุดท้ายเอกสารสิทธิ์ส่วนใหญ่กลับตกไปอยู่ในมือของเอกชน และเอกชนบางกลุ่มกลับเอาเอกสารสิทธิ์จำนองต่อสถาบันการเงินและปล่อยทิ้งร้างไม่ทำประโยชน์ ชาวบ้านในชุมชนจึงรวมตัวกันเข้าปฏิรูปที่ดิน ซึ่งแต่เดิมเป็นของบรรพบุรุษทำกินมาก่อน จึงเกิดการฟ้องร้องและจำคุกชาวบ้านที่อยู่อาศัยและทำกินในพื้นที่

นับเป็นเวลาหลายปีที่สหพันธ์เกษตรกรภาคเหนือเรียกร้องและต่อสู้ จนเกิดการตรวจสอบเอกสารสิทธิ์ออกโดยชอบด้วยกฏหมายหรือไม่ มีการตั้งคณะกรรมการเพื่อแก้ไขปัญหาโดยรัฐบาลหลายชุดหลายคณะ การแก้ไขปัญหาก็ยังไม่เป็นรูปธรรม สมาชิกของสหพันธ์เกษตรกรภาคเหนือหลายรายที่เคยต้องจำคุก บางรายเสียชีวิตในคุก บางรายต้องสูญเสียครอบครัว ดังนั้นพวกเราสหพันธ์เกษตรกรภาคเหนือจึงมีข้อเสนอ ดังต่อไปนี้

1.เร่งรัดแนวทางนับรองอุดมการณ์สิทธิชุมชนในการดูแลจัดการที่ดินและทรัพยากร ในรูปแบบ “โฉนดชุมชน” โดยการผลักดันร่าง พ.ร.บ.สิทธิชุมชนในการจัดการที่ดินและทรัพยากร ซึ่งผ่านความเห็นชอบจากสภาปฏิรูปแห่งชาติให้เข้าสู่การพิจารณาของสภานิติบัญญัติแห่งชาติโดยเร็ว

2.เร่งรัดการดำเนินงาน “โครงการนำร่องธนาคารที่ดิน” ในพื้นที่นำร่อง 4 พื้นที่ ในจังหวัดลำพูน-เชียงใหม่ และเร่งผลักดัน ร่าง พ.ร.บ.ธนาคารที่ดิน ตามร่างของภาคประชาชน ให้ตราเป็นกฏหมายโดยเร็ว

3.ให้ทบทวนและแก้ไขกฏระเบียบการเข้าเยี่ยมผู้ถูกคุมขัง เนื่องจากมีการจำกัดการเข้าเยี่ยมได้เพียง 5 รายต่อผู้ต้องขัง 1 คน ถือเป็นการจำกัดสิทธิ์ผู้ต้องการเข้าเยี่ยม

เราในฐานะประชาชนผู้ทุกข์ยากจึงจำต้องแสดงเจตนารมณ์ให้สังคม และพลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ว่า “คุก ตะราง ไม่ใช่การแก้ปัญหาของคนจนและเกษตรกรรายย่อย” โดยหวังเป็นอย่างยิ่งว่าจะนำไปสู่การแก้ไขปัญหาของประชาชนอย่างแท้จริง ตามเจตนารมณ์ของรัฐบาล “คืนความสุขให้ประชาชน” ของรัฐบาล

ด้วยจิตคารวะนักต่อสู้เพื่อการปฏิรูปที่ดินโดยชุมชน

สหพันธ์เกษตรกรภาคเหนือ (สกน.)
ขบวนการประชาชนเพื่อสังคมที่เป็นธรรม (พีมูฟ)
เรือนจำจังหวัดลำพูน
10 มิถุนายน 2559