หากพูดถึงหาดใหญ่ ชื่อของกิมหยง ตลาดที่ตั้งอยู่กลางเมืองน่าจะเป็นสิ่งที่คนส่วนใหญ่คิดถึงเป็นอันดับต้น ๆ แต่หากพูดกันถึงจุดไข่แดงหรือใจกลางเมือง ใจกลางย่านเศรษฐกิจของเมืองหาดใหญ่ และเป็นแหล่งสตรีทฟู๊ดขึ้นชื่อสำหรับนักท่องเที่ยวต่างชาติด้วยแล้ว คงหนีไม่พ้น “ถนนเสน่หานุสร”
ไม่ว่าสองข้างทางของถนนคนเดินจะคึกคักเพียงใด แต่สิ่งที่สวนทางกันคืนห้างสรรพสินค้าของย่านนี้กลับเงียบสนิท มีนักท่องเที่ยวน้อยมากหากเทียบกับร้านอาหารสตรีทฟู๊ดด้านล่าง นานวันเข้าห้างเหล่านี้กลายเป็นพื้นที่ที่ถูกลืมไปของผู้คน
“เราต้องการพื้นที่โล่ง ๆ ที่คนเข้ามาแล้วไม่ต้องแสบตาจากแสงไฟ มีความ Comfort น้อง ๆ สามารถนั่งทำงาน สามารถจัด workshop ซึ่งเป็นพื้นที่ในอุดมคติของเยาวชนในประเทศนี้”
ภัฏ รักษ์ทองธนา
ภัฏ รักษ์ทองธนา หรือนอท ผู้จัด Sanehar Paradiso เล่าถึงวัตถุประสงค์แรกของการเลือกพื้นที่สำหรับพัฒนาเป็นพื้นที่สร้างสรรค์ของเมืองหาดใหญ่ ตั้งอยู่บริเวณชั้น 2 ของห้างลีการ์เดนส์พลาซ่า ส่วนชื่อ “Sanehar Paradiso” คือการนำคำว่า “Sanehar” มรามาจากชื่อถนนเสน่หานุสร ซึ่งเป็นที่ตั้งของห้างแห่งนี้ รวมกับคำว่า “Paradiso” เอามาจากชื่อหนัง Cinema Paradiso ซึ่งนอทบอกว่าเป็นหนังที่มีความหมายถึง “การระลึกความหลัง”
“เอาง่าย ๆ คืออะไรที่กรุงเทพฯ มีเราก็สามารถมีได้ เอาเข้ามาจัดแสดงที่นี่ได้ น้อง ๆ หรือคนในเมืองก็มีโอกาสมาสัมผัสได้ เห็นความรุ่มรวยทางด้านวัฒนธรรมและรสนิยมที่เป็นสากลร่วมสมัย และพวกเขาสามารถเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งได้”
ภัฏ รักษ์ทองธนา ผู้จัด Sanehar Paradiso
งานเปิดบ้าน Sanehar paradiso จัดขึ้นครั้งแรกในช่วงเดือนกรกฎาคมที่ผ่านมา ภายใต้ชื่องาน Sanehar Open House ณ ชั้น 2 ลีการ์เดนส์ พลาซ่า กลางเมืองหาดใหญ่ ที่รวบรวมเยาวชน กลุ่มขับเคลื่อนเมือง และศิลปินชาวหาดใหญ่ มาร่วมกันถ่ายทอดผลงานของตัวเองเพื่อสื่อสารกับคนหาดใหญ่ และนักท่องเที่ยวของเมือง
“ไม่ต้องสำเร็จหรอก เพราะความสำเร็จมันยาก”
ภัฏ รักษ์ทองธนา
“เมืองเรากำลังเป็นเมืองแห่งโอกาสตอนนี้น้อง ๆ กำลังกลับมาอยู่ เพราะฉะนั้นสิ่งที่เขาต้องการที่สุดคือความหลากหลายวันนี้เราโอเพ่นเฮาส์ให้ดูว่าเมืองหาดใหญ่มีกลุ่มต่าง ๆ ที่มีความพร้อม เป็นพื้นที่แห่งโอกาสคือให้เยาวชนที่ทำอะไรอยู่สักอย่างได้เปิดตัว เป็นพื้นที่ให้เขาได้ปล่อยของ ให้รู้ว่าศิลปะมันไม่ได้ยาก ในการที่จะดำรงอยู่ในตัวเขา เป็นสิ่งที่จุดประกายให้เขาทำอะไรต่อไป และภูมิใจในสิ่งที่ทำอยู่” นอททิ้งทายถึงความคาดหวังของการเปิดพื้นที่สร้างสรรค์ในครั้งนี้
“งานชุด “ยังอยาก” เป็นงาน digital painting ที่เคยทำไว้เมื่อปีที่แล้ว และเคยเอาโชว์เป็นในงานเล็ก ๆ มีทางทีมไปชวนมาจัดที่อีกครั้งเป็นนิทรรศการเดี่ยวครั้งแรกของเรา งานครั้งนี้ของเรามีจัดแสดงทั้งหมด 9 ชิ้น ได้มาจากความอยากที่ได้ยินทุกคนบ่นกัน บวกกับไพ่ทาโร่ ที่ใช้ดู(ทำนาย)อดีต ปัจจุบัน อนาคต” วรกานต์ เก้าวิชา หรือ MEW MEW ศิลปินหน้าใหม่ชาวหาดใหญ่ที่ร่วมจัดแสดงผลงานในการเปิดตัว Sanehar paradiso ครั้งนี้
นิทรรศการชุด “ยังอยาก” ได้รับแรงบันดาลใจมาจาก “9 ความอยาก” ที่ยังอยู่ ของคนรุ่นใหม่ ถ่ายทอดออกมาเป็นสีสันสดใส 9 ภาพ เพื่อชวนทุกคนไปสำรวจว่า “เด็กสมัยนี้” อยากทำอะไร และชวนทำนายดูว่าความอยากเหล่านั้นจะเราไปในทิศทางใดบ้าง วรกานต์ เก้าวิชา
“พื้นที่ตรงนี้มีศักยภาพ ที่จะเอามาทำเป็นพื้นที่ทดลองให้กับเยาวชน ส่วนตัวเราเชื่อว่าเยาวชนทุกคนมีศักยภาพ” วรกานต์ เก้าวิชา
วรกานต์ เก้าวิชา
“ตั้งแต่ช่วงประถม ไม่เคยมีครั้งไหนรู้สึกว่ามีการเปิดพื้นที่เยอะขนาดนี้มาก่อน เมื่อก่อนเมื่อเราพูดถึงพื้นที่สาธารณะ เราก็จะนึกถึงสวนสาธารณะ หอดูดาวของเทศบาล แต่พอยุคหลัง ๆ มารู้สึกว่ามันเกิดพื้นที่ที่มีความพร้อมมากขึ้น” เธอเล่าย้อนถึงชีวิตในเมืองหาดใหญ่ของเธอกับความทรงจำในเรื่องพื้นที่สาธารณะ
“ช่วงหลังโควิด-19 เรารู้สึกว่าคนรุ่นเรา เยาวชนมีความกระตือรือร้นในการอยากมีส่วนร่วมกับเมืองมากขึ้น มีความสนใจ ไฟแรงขึ้น อาจเป็นเพราะช่วงนั้นเราอยู่ในช่วงมัธยมปลายด้วย ซึ่งดูแค่สังคมของเรา และเยาวชนรู้สึกว่าทุกคนให้ความสนใจกับการพัฒนาเมืองมากขึ้น” วรกานต์ เล่าถึงปรากฎการณ์ที่เธอสังเกตุเห็นในช่วงที่ผ่านมา
“งานที่ผมจัดแสดง เพื่อต้องการสื่อสารในอารมณ์ของความเหงา ทุกคนมีความเหงา มีความโดดเดี่ยว แต่ในขณะนั้นมันจะทำงานกับคุณมากแค่ไหน มันขึ้นอยู่กับว่าคุณได้พบเจออะไรมาบ้าง”
ณัฐวัฒน์ ปาลสุข
ณัฐวัฒน์ ปาลสุข หรือไอซ์ หนึ่งในผู้จัดแสดงงานครั้งนี้ภายใต้นิทรรศการภาพถ่ายเดี่ยวครั้งแรกของเจ้าตัวที่ใช้ชื่อว่า MOODDY IS HAPPY, MOODDY IS HAPPY. In the mood for lonely ที่ปัจจุบันเป็นบาริสต้าประจำคาเฟ่เล็ก ๆ ในเมืองหาดใหญ่ และเลือกใช้ช่วงเวลาว่างถ่ายภาพเพื่อบันทึกอารมณ์ ความรู้สึกของตัวเอง
“ผมแค่ถ่ายรูปช่วงเวลานั้นที่ผมรู้สึกชอบบรรยากาศตอนนั้น แต่ว่าผมไม่ได้เป็นช่างภาพ เพียงแค่เปิดร้านเพื่อให้คนมารวมกัน คุยกัน แล้วชงกาแฟให้เขาดื่ม ตื่นเต้นเพราะไม่เคยมีนิทรรศการแบบนี้มาก่อนในชีวิต เห็นคนที่ชอบงานเรา เราก็รู้สึกดีใจ” ไอซ์เล่าถึงผลตอบรับจากนิทรรศการครั้งแรกของเขา
“จากเดิมที่มันเป็นแค่ส่วนหนึ่งที่อยู่ในชีวิตประจำวันของเรา(คนเดียว) แต่วันนี้สปอตไลท์ส่องเข้าไปหาแล้วคนได้เห็นศักยภาพของคนทำงานศิลปะ คนได้เห็นพื้นที่ที่สามารถแสดงงานศิลปะได้ เหมือนกับว่าสังคมให้โอกาสงานศิลปะมากขึ้น”
ณัฐวัฒน์ ปาลสุข
“สังคมมันเปลี่ยนไป คนกล้าที่จะออกมาทำอะไรบางอย่างมากขึ้น รู้สึกดีที่เมืองให้โอกาสคนมากขึ้น แม้การเปลี่ยนแปลงของเมืองเหมือนวงล้อที่หมุนไปเรื่อย ๆ บางคนยังคงยึดวงล้อไปได้อย่างเหนียวแน่ แต่ขณะเดียวกันเมืองก็ยังรองรับคนที่พักเหนื่อยแล้วกลับมาเกาะวงล้อใหม่ และยังสามาถตามทันเพราะวงล้อของเมืองไม่เร็วไป ก็หวังว่าจะมีพื้นที่แบบนี้ออกมาเรื่อย ๆ เพื่อให้คนอีกหลาย ๆ คนได้แสดงศักยภาพของตัวเอง แล้วมีพื้นที่ให้เขาได้ออกมาสาดสีอย่างที่เขาต้องการ” ไอซ์ ทิ้งทายด้วยความคาดหวังว่าจะเกิดพื้นที่อย่างนี้เพิ่มมากขึ้นในหาดใหญ่
“คิดว่าสังคมน่าจะเห็นความสำคัญของพื้นที่สาธารณะ ที่ใครก็ได้สามารถสร้างงานอะไรก็ได้ และมีผู้เสพงานที่เป็นใครก็ได้ ในพื้นที่ที่เรียกว่าหาดใหญ่”
รัตนสุดา ถาวรรัตน์
รัตนสุดา ถาวรรัตน์ จากกลุ่มมานีมานะ ที่นำผลงาน “Born in the Layers กำเนิดโดยเสน่หา” ซึ่งเป็นนิทรรศการศิลปะตัดกระดาษ (paper cut) ที่ชวนมาสำรวจและตั้งคำถามกับจุดเริ่มต้นของชีวิต ที่เผชิญกับกรอบ เส้น สภาพแวดล้อม อันทับซ้อนที่ไม่อาจคาดเดา
“มีทั้งโรงเรียนทางเลือก มีเยาวชน กลุ่มคนรุ่นใหม่ที่กลับมาทำงานที่หาดใหญ่ กลุ่มที่ทำเรื่องเมือง หรือแม้กระทั่งละครเวทีจากกรุงเทพฯ มาร่วมเล่น มาร่วมทำให้พื้นที่ตรงนี้กลายเป็นพื้นที่แห่งศิลปะจริง ๆ มันคือศิลปะที่ไม่ได้ยึดโยงกับใคร แล้วพอมีพื้นที่แบบนี้ ใครก็ได้ที่จะผลิตงานหรือแสดงงานของตัวเองออกมา” เธอพูดถึงโอกาสที่ทุกคนจะเข้าถึงงานศิลปะได้ง่ายขึ้น
“ที่แห่งนี้คือพื้นที่แห่งโอกาสไม่ว่าคุณจะเป็นใครถ้าคุณเริ่มต้นแล้วทำไป คนหาดใหญ่จะไม่ทอดทิ้งคุณจะสนับสนุน แล้วก็จะมีพื้นที่ที่ให้คุณเติบโตหรือว่าลงมือทำ นำเสนองานได้ “
รัตนสุดา ถาวรรัตน์
author
