วัฒนธรรมท้องถิ่นกำลังจะเลือนหาย Mindset ของกลุ่มคนรุ่นใหม่กำลังมีพลัง ร่วมสืบสานวัฒนธรรมผ่านการออกแบบที่ทันสมัยให้น่าติดตาม
“ครูคะ ครามมันเหม็นค่ะครู หนูบ่อยากเฮ็ดหนูบ่อยากเข้าใกล้”
เสียงของเด็กนักเรียนที่ยังไม่รู้จักการย้อมคราม ยังไม่เข้าใจถึงกระบวนการย้อมครามที่แท้จริงดังขึ้นมาจึงทำให้ คุณครูนาถฤดี หมายมั่น หรือ ครูนาถ และกลุ่มคุณครูในโรงเรียนบ้านดงหม้อทอง ได้ร่วมกันก่อตั้งชมรม “ครามชาวดง” ขึ้นมาเพื่อเชื่อมโยงสืบสาน ฟื้นฟู วัฒนธรรมผ้าย้อมครามในชุมชนบ้านดงหม้อทอง อำเภอบ้านม่วง จังหวัดสกลนคร ที่กำลังจะหายไปให้ยังคงอยู่
“ฟื้นฟู ต่อยอด สืบทอด ครามสกลนครให้ยั่งยืนกับ “ครามชาวดง” ของเฮา”
โดยมีเด็กนักเรียนกลุ่มคนรุ่นใหม่ของโรงเรียนบ้านดงหม้อทองได้เข้ามาฝึกหัดทำผ้าย้อมครามผ่านการออกแบบสร้างสรรค์สินค้าผลิตภัณฑ์ที่เป็นเอกลักษณ์ดูทันสมัยมากขึ้น มีผลิตภัณฑ์ที่หลากหลาย เช่น กระเป๋าผ้า หมวก ผ้าพันคอ หน้ากากอนามัยและชุดต่าง ๆ อีกมากมาย ซึ่งการตัดเย็บทั้งหมดนี้เป็นฝีมือของคนในชุมชนที่เคยทำงานอยู่กรุงเทพฯ แล้วกลับมาอยู่บ้าน ได้มาเชื่อมกันกับโรงเรียน เพราะเด็กนักเรียนยังตัดเย็บเองไม่ได้ และที่สำคัญผลิตภัณฑ์เหล่านี้สามารถสร้างรายได้ให้กับตัวเด็กนักเรียนและคนในชุมชนได้อีกด้วย ซึ่งกระบวนการย้อมครามนี้ถือว่าเป็นอีกหนึ่งงานฝีมือที่จะทำให้เด็กนักเรียนได้รู้จักการสร้างรายได้ด้วยตัวเอง โดยช่องทางการขายจะเป็นการขายผ่านช่องทางออนไลน์ส่วนมากและคนในพื้นที่ติดต่อสั่งซื้อมาโดยตรงก็มี เมื่อขายได้ มีกำไร กำลังใจในการทำก็เยอะขึ้นไปด้วย รายได้จากการขาย 50% ของเด็กนักเรียนก็คือการนำไปช่วยเหลือคนในชุมชน ช่วยในงานต่าง ๆ เท่าที่จะทำได้
ครูนาถเล่าว่าตอนแรกมีบ้างที่เด็กบางคนอาจจะยังไม่กล้า ไม่ชอบกลิ่นของครามในตอนแรก แต่พอเวลาผ่านไปคุณครูในชมรมได้อธิบายได้พิสูจน์ให้เขาเห็นว่าครามนั้นไม่ได้เหม็นหรือทำยากอย่างที่คิด ขอแค่ให้ใจ เอาใจใส่กับขั้นตอนการทำการย้อมคราม แค่นั้นครามก็สวยงามแล้ว จากตอนแรกมีเด็กนักเรียนมาเข้าร่วมแค่ 20 คนแต่ตอนนี้รวมเป็น 80 กว่าคนแล้ว
หลังจากได้ลงมือทำเท่านั้น จากคำว่า “เหม็น” จนกลายเป็นทักษะ อาชีพ ติดตัวไปได้อย่างยั่งยืน
“เด็กน้อยทุกมื้อนี้เขาฉลาด โลกเขากว้างขึ้นเขาจะไปแสวงหามาให้ครู เพราะฉะนั้นครูทุกมื้อนี้บ่แม่นคนควบคุมเขาได้แล้ว เด็กน้อยก็สามารถเป็นผู้นำครูได้คือกัน”
เพราะทุกคนไม่ว่าจะวัยไหน ก็ต้องมีการเริ่มต้นเท่ากัน สามารถเรียนรู้ไปด้วยกัน แลกเปลี่ยนความรู้ให้กันได้ตลอดเวลา เติมเต็มให้กันและกันเพื่อให้เกิดความยั่งยืนของ “ครามยาวดง”แห่งโรงเรียนบ้านดงหม้อทองต่อไป
