10-14 วัน เพียงพอในการกักตัวเพื่อ ยุติการระบาด
นับจากพบผู้ป่วยคนแรกในจังหวัดเชียงใหม่กับการระบาดของ โควิด-19 รอบใหม่ ตอนนี้ผู้ป่วยหลายคนได้ทำการรักษาและแยกกักตัวเองทั้งในโรงพยาบาลหลักและในโรงพยาบาลสนาม วานนี้ (18 เม.ย.64) เริ่มมีผู้ป่วยทยอยรักษาตัวเสร็จเรียบร้อยออกจากโรงพยาบาลสนาม หลายคนให้ความสนใจ ว่ามีหลักเกณฑ์การรักษาอย่างไรและการกักตัวกี่วันถึงจะพ้นระยะการแพร่เชื้อ
ไขข้อข้อสงสัย คุยกับหมอระบาดวิทยา ต้องกักตัวที่โรงพยาบาลสนามกี่วัน และ 14 วันของการกักตัว เริ่มนับจากวันไหน? ตอบข้อสงสัย โดย นพ. กิตติพันธุ์ ฉลอม ผู้ช่วยนายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดเชียงใหม่
“ที่เราทำการแยกผู้ป่วยไว้ในโรงพยาบาลสนามหรือตามโรงพยาบาลต่าง ๆ มีวัตถุประสงค์หลัก เพื่อป้องกันการแพร่กระจายเชื้อของผู้ป่วยไปสู่ยังคนรอบข้างหรือชุมชน เพราะฉะนั้น เราก็จะใช้หลักการที่จะระบุได้ว่าระยะแพร่เชื้อของผู้ป่วย มีได้ถึงเมื่อไหร่ โดยอ้างอิงจากหลักฐานทางวิชาการและงานวิจัยทางการเเพทย์ต่าง ๆ ซึ่งเป็นที่ยอมรับ รวมถึงแนวทางของกรมการแพทย์ ระบุไว้ว่าระยะแพร่เชื้อของโควิด-19 อยู่ในช่วง 10 ถึง 14 วัน อันนี้คือยาวที่สุดที่มีโอกาสจะแพร่เชื้อได้ เพราะฉะนั้นจึงเป็นที่มาว่าทำไมเราจะต้องทำการแยกผู้ติดเชื้อ 14 วัน
14 วันนับจากวันไหน ?
ถ้าเกิดเป็นผู้ป่วยที่มีอาการจากข้อมูลทางวิชาการ และการวิจัยที่มีการศึกษา ก็จะเริ่มจากวันที่เขาเริ่มป่วยหลังจากที่เขาเริ่มมีอาการไปจนถึง 14 วัน เขาก็จะพ้นระยะแพร่เชื้อ ซึ่งหลังจากนั้น ก็จะไม่มีปัญหาว่าจะไปแพร่เชื้อให้ใครต่อได้ ผู้ป่วยบางกลุ่มโดยเฉพาะกลุ่มหลัง ๆ ที่เราค้นหาเชิงรุกได้มากขึ้น เราพบผู้ที่ไม่มีอาการ ผู้ที่ไม่มีอาการ เราจะยึดตามวันที่เราตรวจพบเขาเป็นวันแรก แล้วหลังจากนั้นก็จะนับไปเรื่อยๆ จนครบ 14 วัน ซึ่งก็จะเป็นช่วงที่เชื้อมันค่อย ๆ ลดลง จนพ้นระยะแพร่เชื้อ ก็ขออนุญาตสรุปว่าแนวทางที่ทางโรงพยาบาลสนามใช้ในก็อ้างอิงจากข้อมูลทางวิชาการและแนวทางของทางกรมการแพทย์ ก็คือ 14 วันหลังจากที่ผู้ป่วยเริ่มมีอาการหรือในกรณีที่ผู้ป่วยไม่มีอาการก็นับจากวันที่ตรวจพบเชื้อ
ก่อนกลับออกจากโรงพยาบาลต้องตรวจหาเชื้อก่อนหรือไม่ ?
เนื่องจากเราใช้วิธีการตรวจหาสารพันธุกรรมของเชื้อไวรัส ถึงแม้ว่าเชื้อมันจะตายไปแล้ว และเชื้อมันจะไม่สามารถที่จะแพร่ไปสู่คนอื่นได้แล้ว ดังนั้นการตรวจก็มีโอกาสเจอเชื้อได้นานที่สุดถึง 2 เดือน เพราะฉะนั้นไม่มีความจำเป็นที่จะต้องตรวจซ้ำ ในผู้ที่ตรวจแล้วผลเป็นบวก ผู้ที่ตรวจตามผลเป็นบวกแล้วแยกตัวเองจนครบ 14 วันแล้ว ถ้าพ้นระยะแพร่เชื้อ การตรวจด้วยวิธีการตรวจ RT-PCR หรือตรวจหาสารพันธุ์กรรมของเชื้อไวรัส บอกไม่ได้ว่าท่านแพร่เชื้ออยู่หรือเปล่า หากตรวจก็มีโอกาสเจอเชื้อ เพราะฉะนั้นตามแนวทางเรายึดการแยกกักตัวให้ครบ 14 วันเป็นหลัก โดยที่ไม่จำเป็นที่จะต้องมีการตรวจซ้ำ
การตรวจโดยต้องเสียค่าใช้จ่ายไหม และในการรักษาพยาบาลต้องเสียค่าใช้จ่ายไหม ?
ตอนนี้ระบบที่เราตรวจคัดกรองเชิงรุกหรือว่าระบบที่เราดูแลผู้ติดเชื้อในโรงพยาบาลสนามไม่จำเป็นที่จะต้องเสียค่าใช้จ่าย ทั้งคนไทยและชาวต่างชาติ ทั้งหมดก็คือรัฐบาลสนับสนุน ที่นี้จะมีประเด็นก็คือถ้าเกิดว่าเราต้องการจะไปตรวจเพิ่มเติมเองที่โรงพยาบาลเอกชนหรือว่าต้องการที่จะไปนอนพักในโรงพยาบาลเอกชนซึ่งไม่ได้มีการจัดหาไว้ให้ อันนี้ก็จำเป็นต้องมีค่าใช้จ่ายตามของภาคเอกชนเขา แต่โดยทั่วไปก็คือถ้าเกิดเข้าระบบภาครัฐและภาครัฐก็จะครอบคลุมของการตรวจเชิงรุกตรวจหาเชื้อ และเรื่องการดูแลหากท่านเป็นผู้ป่วยผู้ติดเชื้อ