8 เม.ย. 2559 เมื่อเวลาประมาณ 14.00 น. กลุ่มประชาชน อ.วานรนิวาส จ.สกลนคร ราว 100 คน เดินทางเข้ายื่นหนังสือต่อนายอำเภอวานรนิวาส เพื่อขอให้เปิดเผยข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับการสำรวจแร่และการทำเหมืองในเขตพื้นที่ อ.วานรนิวาส จ.สกลนคร เนื่องจากขณะนี้มีบุคคลอ้างว่าเป็นผู้ถืออาชญาบัตรหรือผู้แทนของผู้ถืออาชญาบัตรซึ่งเป็นหนังสือสำคัญที่ออกให้เพื่อสำรวจแร่โปแตช เตรียมการเจาะสำรวจแร่ในพื้นที่
หนังสือดังกล่าวระบุว่า ปัจจุบันประชาชนในพื้นที่ อ.วานรนิวาส จ.สกลนคร กำลังเกิดความหวาดกลัวและวิตกกังวลอย่างมากต่อการดำเนินการดังกล่าว เพราะยังขาดความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับกระบวนการและขั้นตอนการดำเนินการของหน่วยงานของรัฐและเอกชน อีกทั้งกังวลว่าหากปล่อยให้มีการสำรวจแร่ต่อไปโดยไม่เปิดเผยข้อมูลให้ประชาชนทั่วไปได้รับรู้ข้อเท็จจริง และขาดการมีส่วนร่วมของประชาชน ย่อมทำให้เกิดผลกระทบเสียหายแก่ผู้ครอบครองที่ดินและสิ่งแวดล้อมซึ่งอาจไม่สามารถเยียวยาความเสียหายที่เกิดขึ้นได้
ดังนั้น เพื่อปกป้องและคุ้มครองสิทธิเสรีภาพของประชาชนซึ่งอาจได้รับความเสียหายจากการสำรวจแร่ จึงขอให้เปิดเผยข้อมูลข่าวสารที่อยู่ในความครอบครองหรือควบคุมดูแลของหน่วยงานของรัฐ ไม่ว่าจะเป็นข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับการดำเนินงานของรัฐหรือข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับเอกชน ซึ่งเกี่ยวข้องกับการสำรวจแร่ในพื้นที่ อ.วานรนิวาส จ.สกลนคร ทั้งหมด โดยเฉพาะข้อมูลซึ่งระบุพื้นที่ที่จะมีการสำรวจ วันเวลาที่จะมีการดำเนินการสำรวจ และรายชื่อคณะกรรมการที่ได้รับแต่งตั้งให้กำกับดูแลเรื่องดังกล่าว
หนังสือดังกล่าวระบุข้อเรียกร้องให้ทางอำเภอส่งมอบสำเนาที่มีคำรับรองถูกต้องของข้อมูลข่าวสารดังกล่าว โดยอ้างตาม พ.ร.บ.ข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ. 2540 แก่นายปรีชา สุทธิวงศ์ตัวแทนกลุ่มภายใน 10 วัน นับแต่วันที่ได้รับหนังสือนี้ หากไม่สามารถดำเนินการได้ภายในเวลาที่กำหนดก็ขอให้แจ้งให้เหตุผลภายใน 5 วัน นับแต่ระยะเวลาดังกล่าวสิ้นสุดลง
หลังการยืนหนังสือต่อนายอำเภอวานรนิวาส ชาวบ้านส่วนใหญ่พยายามสอบถามความชัดเจนในการสำรวจแร่โปแตชในพื้นที่ ซึ่งนายอำเภอฯ ไม่สามารถชี้แจงข้อมูลกับชาวบ้านได้ อ้างเพียงว่ามีหน้าที่ดูแลความสงบเรียบร้อย ไม่ให้ชาวบ้านทำผิดกฏหมาย ส่วนข้อมูลวันเจาะสำรวจครั้งแรกนั้น นายอำเภอฯ ระบุว่าภายในเดือนนี้แต่ไม่รู้วันไหน
ผู้สื่อข่าวรายงานด้วยว่า คำถามแรกที่นายอำเภอพูดเมื่อลงมาเจอกับกลุ่มชาวบ้าน คือ “จะมาไล่ผมออกหรือ?”
ทั้งนี้ หลังการพูดคุยชาวบ้านยังคงมีความกังวล เนื่องจากไม่มีความชัดเจนจากภาครัฐ แต่ถึงอย่างไรก็ยังยืนยันไม่ต้องการให้มีการสำรวจแร่โปแตชในพื้นที่ อ.วานรนิวาส
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ก่อนหน้านี้ เมื่อวันที่ 3 เม.ย. 2559 ชาว อ.วานรนิวาส ที่ร่วมตัวกันในชื่อ “กลุ่มสำนึกรักษ์บ้านเกิด อ.วานรนิวาส” กว่า 500 คน สวมเสื้อเขียนข้อความ “หยุดเหมืองแร่” และ “คนวานร ไม่เอาเหมืองแร่โปแตช” ร่วมเดินรณรงค์ใน งานบุญผะเหวด (พระเวสสันดร) ประจำปีของ อ.วานรนิวาส จ.สกลนคร แต่ต่อมาแกนนำถูกนายอำเภอและทหารเชิญไปพูดคุย โดยมีการเตือนไม่ให้ออกมาเคลื่อนไหวคัดค้านโครงการเหมืองแร่ (คลิกอ่านข่าว: กลุ่มสำนึกรักษ์บ้านเกิด อ.วานรนิวาส” สวมเสื้อ “หยุดเหมืองแร่” ร่วมขบวนแห่บุญผะเหวด)
ทั้งนี้ มีข่าวลือในพื้นที่ว่าจะมีพิธีเปิดการเจาะสำรวจแร่หลุมแรก ในวันที่ 26 เม.ย.นี้ โดยมีเจ้าหน้าที่จากสถานทูตจีนมาร่วมในงาน และก่อนหน้านี้ในการประชุมกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ทางอำเภอแจ้งว่ากรณีดังกล่าวเป็นเรื่องความสัมพันธ์ไทย-จีน