มูลนิธิองค์กรกลางเพื่อประชาธิปไตย (PNET) โหมโรง อุ่นเครื่องมาตั้งแต่หลังเลือกตั้ง อบต. การเลือกตั้งท้องถิ่น ที่มีการทยอยเลือกตั้งกันมา อบจ. เทศบาล และอบต.เป็นลำดับถัดมา
ในส่วนของผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร (ผู้ว่าฯ กทม.) เราเริ่มต้นโดยมีการจัดรายการออนไลน์ “หักมุมการเมือง” ผ่านทางเพจเฟซบุ๊ก มูลนิธิองค์กรกลางเพื่อประชาธิปไตย (PNET) ทุกวันเสาร์ เวลา 15:00 น. ในรายการจจะมีการพูดคุยกับนักวิชาการ ผู้นำชุมชน ผู้นำภาคประชาสังคม หรือภาคส่วนต่าง ๆ เพื่อจะกระตุ้นความคิดเหล่านี้ให้มีการพัฒนางอกเงยออกไป โดยมีสภาองค์กรชุมชนเป็นภาคีร่วมจัด เพื่อเตรียมความพร้อมให้ประชาชนตื่นตัวเรื่องการเลือกตั้งผู้ว่าฯ กทม.
การเลือกตั้งเป็นพื้นที่เปิด ที่จะนำไปสู่การพัฒนาประชาธิปไตยแบบถกแถลงเรียนรู้
ลัดดาวัลย์ ตันติวิทยาพิทักษ์ เลขาธิการมูลนิธิองค์กรกลางเพื่อประชาธิปไตย (PNET)
พื้นที่การรับรู้ ขบคิด ถกแถลง
เราไม่อยากให้การเลือกตั้งผู้ว่าฯ กทม. เป็นเพียงแค่การหย่อนบัตรแล้วจบแค่นั้น แต่ต้องการสร้างการรับรู้ หรือสร้างพื้นที่ให้มีการขบคิด ถกแถลง ให้ผู้มีสิทธิเลือกตั้งได้เห็นความสำคัญ และเห็นว่ามันเป็นกระบวนการประชาธิปไตยทางตรงแบบหนึ่ง ในแง่ที่ว่าเราเลือกผู้แทนก็จริง แต่ในวันที่เราเลือก หรือก่อนที่เราจะเลือก เราเป็นคนตัดสิน กำหนดว่าคนไหนมีคุณสมบัติเพียงพอที่จะมาทำหน้าที่แทนเรา เพราะแต่ละคนมีอำนาจอธิปไตยที่จะเป็นคนกำหนดนโยบายที่เราคิดว่าจะมาแก้ปัญหาให้เราได้ เราจึงจัดเวทีหักมุมการเมืองขึ้นมา และหวังว่ามันจะนำไปสู่การกระตุ้นให้พรรคการเมือง หรือผู้สมัครได้พัฒนาตัวเอง ขณะเดียวกันก็เป็นการกระตุ้นภาพรวมของประชาธิปไตย โดยที่การเลือกตั้งครั้งนี้เป็นก้าวหนึ่ง ซึ่งปลายปีนี้อาจมีการเลือกตั้งทั่วไป มองในแง่ของกระบวนการที่มันจะพัฒนา
มีการพูดคุยกับภาคส่วนต่าง ๆ ที่สนใจงานด้านนี้ ไม่ว่าจะเป็นสถาบันพระปกเกล้า โดยประสานกับทางสำนักสันติวิธีและธรรมาภิบาล มีแนวความคิดว่าจะจัดเวทีกลาง หลังจากที่มีการปิดรับสมัครผู้สมัครรับเลือกตั้งผู้ว่าฯ กทม. เป็นที่เรียบร้อยแล้ว จะมีการเชิญผู้สมัครทั้งหมด เพื่อให้มาพบกับผู้นำชุมชนกรุงเทพฯ และเครือข่ายอื่น ๆ เช่น เครือข่ายคนพิการ กลุ่มเยาวชน กลุ่มผู้สูงอายุ เครือข่ายต่าง ๆ ที่อยู่ในกรุงเทพมหานคร เพื่อให้ผู้สมัครได้รับฟัง และรับทราบถึงปัญหาความต้องการ รวมไปถึงอาจมีข้อเสนอแนะว่าอยากเห็นกรุงเทพฯ เปลี่ยนแปลงไปในรูปแบบไหน
นอกจากนี้ยังมีแนวคิดว่าจะให้ผู้สมัครทำสัญญาประชาคมระหว่างผู้สมัคร มีข้อตกลง กติการ่วมกันอย่างไรที่จะรักษากฎกติกาการเลือกตั้งอย่างเคร่งครัด ไม่ซื้อสิทธิ์ขายเสียง ไม่จูงใจด้วยอามิสสินจ้างต่าง ๆ ไม่กล่าวเท็จ เป็นต้น ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความสมัครใจของผู้สมัครด้วย
ยกระดับประชาธิไตยด้วยการถกแถลง
ในแง่ของการเลือกตั้งก็เป็นประชาธิปไตยอยู่แล้ว เพียงแต่ต้องการยกระดับประชาธิปไตยแบบผู้แทน เป็นประชาธิปไตยแบบถกเถียงเรียนรู้ หรือที่สุดแล้วก็คือ ประชาธิปไตยทางตรง หมายความว่า เวลาคุณไปลงคะแนนเสียงเลือกตั้งได้ผู้แทนแล้ว มีการติดตามดูว่านโยบายที่ประกาศไว้นำไปปฏิบัติอย่างไร มีการบังคับใช้หรือไม่ ถ้าไม่มีการปฏิบัติบังคับใช้ ก็ต้องมีการติดตาม เรียกร้อง กดดัน ให้นำนโยบายไปสู่การปฏิบัติ เป็นต้น เป็นประชาธิปไตยที่ประชาชนมีส่วนร่วมมากขึ้น
แต่ในขณะนี้เราถือว่าเป็นพัฒนาการขั้นหนึ่งคือการถกแถลงเรียนรู้ เราจะไม่เป็นฝ่ายตั้งรับอย่างเดียว ประชาชนต้องเป็นผู้กำหนด เพราะตามรัฐธรรมนูญแล้วอำนาจอธิปไตยเป็นของประชาชน แต่เรายังไม่ใช้อำนาจเต็มที่สักทีหนึ่ง ดังนั้นต้องมีส่วนร่วมในการกำหนดนโยบาย การแก้ไขปัญหา
PNET กับการจับตาทุจริต
เรื่องการทุจริตเลือกตั้ง ซื้อสิทธิ์ขายเสียง การใช้กลวิธี อุบายในการหาเสียงคะแนนนิยม เรื่องนี้เป็นงานที่ PNET จับตามอง ถึงแม้ว่าครั้งนี้ไม่ได้จัดตั้งอาสาสมัครอย่างชัดเจน เหมือนที่ผ่านมา แต่ในครั้งนี้เราจะมีชาวชุมชนช่วยกันจับตามอง ช่วยกันรายงานแจ้งเหตุ สังเกตการณ์ ทั้งวันก่อนการเลือกตั้ง และในวันเลือกตั้ง การทำงานแนวนี้เราให้ความสำคัญ และทุ่มเทมาโดยตลอด แต่ต้องยอมรับว่าที่ผ่านมา พอส่งเรื่องให้สำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) แล้วมักจะไม่มีความกระตือรือร้นในการดำเนินการเท่าที่ควร ภาคประชาสังคมไม่มีอำนาจในการจับการทุจริต และนำไปสู่การลงโทษได้ กกต. เป็นผู้มีอำนาจ แต่กลับไม่ใช้อำนาจนั้น ถึงแม้ในช่วงหลังจะถูกกระแสสังคมกดดันค่อนข้างมาก เริ่มมีใบเหลือง ใบแดงออกมา แต่ก็ล่าช้าเกินเหตุสมควร จนหลายคนได้ดำรงตำแหน่งเป็นที่เรียบร้อยแล้ว จึงเกิดเป็นประเด็นจนต้องพ้นจากสมาชิกภาพ เกิดเป็นความวุ่นวายอีกทางหนึ่ง อย่างไรก็ตามเรายังให้ความสำคัญในเชิงป้องปราบ เพื่อให้ทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องทำงานตามกติกา
