แด่ อาโละ ผู้รักษาผืนป่า ด้วยอาลัย

“พี่อาโละ หล่อมากค่ะ หัวใจก็หล่อ.. หัวใจที่เสียสละเพื่อชุมชนและส่วนรวม.. พี่อาโละจากไปเมื่อยามดึกเข้าสู่วันที่ 31 มีนาคม 2562 เพราะไปเป็นอาสาดับไฟป่า ภาพนี้ดิชั้นถ่ายไว้เมื่อ 7 ปีที่แล้ว ในงานผู้เฒ่าไร้สัญชาติ ของมูลนิธิพัฒนาชุมชนและเขตภูเขา พี่อาโละชอบใส่หมวก เป็นผู้ชายที่แสนดีและน่ารัก อยากให้ทุกคนจดจำพี่อาโละ ในภาพที่งดงามแบบนี้นะคะ”

คือข้อความที่ น้ำหวาน Gedtawa Nwn หนึ่งในชาวเชียงรายที่รู้จักกับ อาโละ อาซังกู่ โพสต์ไว้ เพื่อต้องการให้คนได้จดจำภาพอัดงดงามของผู้เสียสละดูแลป่า

ค่ำคืนวันเสาร์ที่ 30 มีนาคม 2562 วันที่อากาศทั่วภาคเหนือวิกฤต ไฟแดงฉานในหลายม่อนดอย อาโล๊ะ อาซังกู่ อายุ 62 ปี ร่วมเข้าเป็นอาสาสมัครเข้าไปดับไฟป่าที่บ้านป่าคาสุขใจ ม.5 ต.แม่สลองนอก อ.แม่ฟ้าหลวง จ.เชียงราย เขตติดต่อกับหมู่บ้านป่าตึง ต.ป่าตึง อ.แม่จัน จ.เชียงราย ในช่วงเวลาตี 1 ดึกดื่นนั้น เขาพลัดตกเขาเสียชีวิต

ครูแดง เตือนใจ ดีเทศน์ โพสต์เฟสบุ๊คแสดงความอาลัยอาโละเช่นกัน ยิ่งทำให้เราได้รู้จักตัวตนของอาโละ และเข้าใจชีวิตของคนบนพื้นที่สูงเพิ่มขึ้น

“สถานการณ์หมอกควันไฟภาคเหนือปีนี้รุนแรงสาหัสมาก

เช้ามืดมันนี้ได้รับข่าวร้าย สูญเสีย 1 ชีวิตที่ช่วยดับไฟป่า คือ อาโละ อาซังกู่ แห่งบ้านป่าคาสุขใจ ซึ่งได้รู้จักเป็นกัลยาณมิตรกับครูแดงและมูลนิธิพัฒนาชุมชนและเขตภูเขาตลอด 3 ทศวรรษ (ในรูป คือคนใส่หมวก นั่งกลาง)

เริ่มตั้งแต่ตุลาคม 2528 มูนิธิพชภ. (มูลนิธิพัฒนาชุมชนและเขตภูเขา) เข้าไปทำงานที่บ้านป่าคาสุขใจ อาโละเป็นคนหนึ่ง ที่สนับสนุนการทำงานอย่างเต็มใจ ตั้งแต่ขุดถนนให้รถปิคอัพเข้าได้จากแม่สลอง มาบ้านป่าคาสุขใจ ขุดด้วยแรงศรัทธาด้วยมือด้วยจอบ จากนั้นก็หาที่ตั้ง แล้วช่วยกันสร้างสำนักงานและบ้านพักเจ้าหน้าที่กับโรงเรียน ซึ่งใช้สอนเด็กเล็กกลางวันและผู้ใหญ่ตอนกลางคืน สำนักงานและโรงเรียนสร้างด้วยไม้ไผ่ มุงหญ้าคา ด้วยแรงใจแรงสามัคคีของชาวบ้านป่าคาสุขใจทุกคน เป็นบ้านทรงอาข่าที่น่าอยู่ เป็นอัตลักษณ์แบบชาติพันธ์ท่ีพึ่งพาอยู่กับธรรมชาติ

ครอบครัวของอาโละเอื้อเฟื้อต่อเจ้าหน้าที่ พชภ. มาก ชวนไปกินข้าวด้วยบ่อยๆ จำได้ว่าอาโละทำน้ำพริกให้กินกับยอดฟักทองและผักกาดลวก

บ้านอาโละเป็นท่ีนั่งคุยสังสันท์ของเจ้าหน้าท่ี พชภ.ยุคแรกๆ เพราะความมีนำ้ใจของอาโละ

ครูแดงประทับใจความดีของครอบครัวอาโละตลอดมา 33 ปีผ่านไป อาโละยังคงช่วยงานส่วนรวมอย่างเข้มแข็งจนถึงวันสุดท้าย

อาโละเป็นส่วนหนึ่งของชาวบ้านป่าคาสุขใจที่ร่วมปลูกป่าถาวรเฉลิมพระเกียรติ จนเป็นผืนป่าที่ใหญ่และสมบูรณ์ของเชียงราย และได้รับรางวัลที่ 1 ของภาคเหนือ

แม้อาโละจะไม่มีสัญชาติไทย (ถือบัตรประจำตัวผู้ไม่มีสัญชาติไทย เลข 6) เช่นเดียวกับผู้สูงอายุคนอื่นๆ ในบ้านป่าคาสุขใจ ที่ต้องมีกระบวนการแปลงสัญชาติ แต่อาโละมีจิตอาสาโดยไม่ย่อท้อ และมีความหวังว่าจะได้เป็นพลเมืองสัญชาติไทยในอนาคตอันใกล้

ราว 10 ปีท่ีผ่านมา ขาวบ้านป่าคาสุขใจหันมาปลูกกาแฟ ทำให้มีรายได้ดีขึ้น กาแฟชอบอยู่ร่วมกับไม้ใหญ่ จึงเป็นพืชเศรษฐกิจที่ช่วยรักษาป่าอย่างดี

ช่วงฤดูแล้งชาวบ้านก็ไปช่วยกันทำแนวกันไฟป้องกันไว้ก่อน และช่วยกันดับไฟทุกครั้ง ข่าวร้ายเมื่อคืน ที่ชาวบ้านป่าคาสุขใจไปช่วยกันดับไฟ ที่ลามขึ้นมาจากนาบ้านกิ่วสะไต ตำบลป่าตึง อำเภอแม่จัน เพื่อนที่เดินไปกับอาโละได้ยินเสียงพูดว่าตรงนี้สูงชันมาก แล้วเสียงนั้นก็หายไป จากนั้นพบว่าอาโละตกมาจากหน้าผาหน้าเสียชีวิต

ปัญหาหมอกควันไฟและฝุ่นควันทางภาคเหนือตอนบนปีนี้รุนแรงหนักกว่า 2 ปีที่ผ่านมา ซึ่งจังหวัดเชียงรายเป็นต้นแบบของความร่วมมือภาคส่วนต่างๆมีนักวิชาการตามข้อมูลฮอตสปอตใกล้ชิด ฝ่ายปกครอง ท้องถิ่น หน่วยควบคุมไฟป่า และประชาชน ต่างช่วยกันอย่างเข้มแข็ง

ปีนี้ฮอตสปอตเกิดทั่วภาคเหนือและประเทศเพื่อนบ้าน ส่งผลต่อสุขภาพต่อประชาชนเป็นอย่างยิ่ง

ปัญหานี้จึงต้องแก้ไขในระดับนโนบายชาติและภูมิภาค อย่างเร่งด่วน

ขอคาราวะจิตอาสาของอาโละ และขอให้อาโละไปสู่สุคติ

ความดีที่ทำมาจะจารึกไว้ และเป็นแรงบันดาจใจให้เราตระหนักถึงความสำคัญของการรักษาธรรมชาติ ในทันที

จากครูแดง
เตือนใจ ดีเทศน์