29 มีนาคม 2566 เวลาประมาณ 09.00 – 12.00 น. กลุ่มอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมอุดรธานี เดินทางไปศาลปกครองอุดรธานี (ถนนอุดร-หนองคาย) ต.บ้านขาว อ.เมือง จ.อุดรธานี เพื่อยื่นฟ้องต่อศาลให้เพิกถอนการออกประทานบัตรโครงการเหมืองแร่โปแตช จ.อุดรธานี รวมถึงกระบวนการและขั้นตอนทั้งหมดเกี่ยวกับการออกประทานบัตรดังกล่าว
โดยคดีนี้ นางมณี บุญรอด ผู้ฟ้องคดีที่ 1 กับพวกรวม 116 คน ได้มอบอำนาจให้ทนายความจากมูลนิธิศูนย์ข้อมูลชุมชน ดำเนินการฟ้องหน่วยงานรัฐ จำนวน 8 หน่วยงาน ประกอบด้วย
กรมอุตสาหกรรมพื้นฐานและการเหมืองแร่ ที่ 1, รัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุตสาหกรรม ที่ 2 , คณะรัฐมนตรี ที่ 3, คณะกรรมการนโยบายบริหารจัดการแร่แห่งชาติ ที่ 4, ผู้ว่าราชการจังหวัดอุดรธานี ที่ 5, สำนักงานอุตสาหกรรมจังหวัดอุดรธานี ที่ 6, คณะกรรมการผู้ชำนาญการพิจารณารายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม ด้านเหมืองแร่ฯ ที่ 7 และสำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ที่ 8
ทั้งนี้ สืบเนื่องระหว่างเดือนมิถุนายน-กันยายน ปี 2565 รัฐบาล “ประยุทธ์ จันทร์โอชา” ได้อนุมัติโครงการเหมืองแร่โปแตช จ.อุดรธานี และกรมอุตสาหกรรมพื้นฐานและการเหมืองแร่ (กพร.) ก็ได้อนุญาตประทานบัตรการทำเหมืองใต้ดิน ให้แก่ บริษัท เอเซีย แปซิฟิค โปแตช คอร์ปอเรชั่น จำกัด หรือ เอพีพีซี ภายใต้ ‘กลุ่มทุนอิตาเลียนไทย’ เป็นผู้ถือหุ้นใหญ่ จำนวน 4 แปลง ครอบคลุมเนื้อที่กว่า 26,446 ไร่ โดยประทานบัตรมีอายุยาวนานถึง 25 ปี คือปี 2565-2590
แต่กลุ่มอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมอุดรธานี พบข้อสังเกตว่ากระบวนการในการขออนุญาตประทานบัตร มีความไม่ถูกต้องเหมาะสมตามข้อเท็จจริงและข้อกฎหมาย จึงได้ดำเนินการฟ้องคดีปกครอง ในส่วนผู้ฟ้องคดีทั้ง 116 ราย ขอให้ศาลมีคำพิพากษาและคำสั่ง ดังนี้
1.พิพากษาให้ ประทานบัตรเหมืองแร่โปแตชจังหวัดอุดรธานี ทั้ง 4 แปลง ของบริษัท เอเซีย แปซิฟิค โปแตช คอร์ปอเรชั่น จำกัด เป็นประทานบัตรที่ออกไม่ชอบด้วยกฎหมาย และให้เพิกถอนประทานบัตรดังกล่าวเสีย
2.พิพากษาให้เพิกถอนกระบวนการขั้นตอนที่มีการดำเนินการเพื่อพิจารณาประกอบการออกประทานบัตร ทั้งหมด โดยให้มีผลนับแต่วันที่จัดทำเอกสาร
3.พิพากษาให้เพิกถอนรายงานวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อมโครงการเหมืองแร่โปแตช จังหวัดอุดรธานี ของของบริษัท เอเซีย แปซิฟิค โปแตช คอร์ปอเรชั่น จำกัด ทั้ง 4 แปลง ที่ได้ให้ความเห็นชอบโดยผู้ถูกฟ้องคดีที่ 7 และรับรองโดยผู้ถูกฟ้องคดีที่ 8 เนื่องจากได้ใช้ข้อมูลที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย และขาดกระบวนการมีส่วนร่วมของประชาชนไปใช้ในการดำเนินการดังกล่าว และไม่ดำเนินการตามรัฐธรรมนูญ พ.ศ.2560
4.พิพากษาให้ผู้ถูกฟ้องคดีทั้ง 8 ปฏิบัติหน้าที่ให้เป็นถูกต้องครบถ้วนตามกฎหมายที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งการจัดกระบวนการรับฟังความคิดเห็นอย่างแท้จริงบนพื้นฐานข้อมูลที่ถูกต้อง และการทำการประเมินผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมและสุขภาพ ด้วยกระบวนการมีส่วนร่วมของประชาชน ก่อนที่จะมีการดำเนินการใดๆ เกี่ยวกับการออกประทานบัตรของหน่วยงานราชการ