28 มกราคม 2558 การประชุมจัดที่กรุงเวียงจันทน์ ในช่วงเย็นสำนักงานเลขาคณะกรรมาธิการแม่น้ำโขง (MRC) ได้ออกใบแถลงข่าว มีเนื้อหาว่า
กระบวนการ 4 ประเทศสมาชิกลุ่มน้ำโขงตอนล่าง เพื่อสรุป “กระบวนการรับฟังล่วงหน้า” เขื่อนดอนสะโฮง ซึ่งเริ่มอย่างเป็นทางการเมื่อเดือนกรกฎาคม 2557 โดยในกระบวนการนี้ประเทศสมาชิกได้หารือและประเมินความเสี่ยงและประโยชน์จากโครงการ ซึ่งเป็นเขื่อนผลิตไฟฟ้า 260 เมกกะวัตต์ และจะตั้งอยู่บนแม่น้ำโขงบริเวณสีพันดอนในภาคใต้ของลาว ติดพรมแดนกัมพูชา
การประเมินทางเอกสารเทคนิคของเอ็มอาร์ซีระบุว่ายังขาดข้อมูลที่จำเป็น
วันนี้ทุกประเทศส่งเอกสารตอบรับ (Form/Format for Reply to Prior Consultation) ซึ่งเป็นถ้อยแถลงอย่างเป็นทางการของแต่ละประเทศ
กัมพูชาระบุว่าสนับสนุนการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของลาว แต่ก็เป็นห่วงผลกระทบทางลบที่จะเกิดขึ้นต่อกัมพูชา จึงเสนอให้ทำการศึกษาผลกระทบทางสิ่งแวดล้อมและสังคมในพื้นที่ท้ายน้ำจากโครงการเขื่อน โดยเฉพาะบริเวณรอยต่อที่ติดกับหัวงานเขื่อน รวมถึงแม่น้ำโขงในกัมพูชา และทะเลสาบเขมร โดยศึกษาก่อนที่จะเริ่มดำเนินโครงการ โดยระบุในเอกสารว่า “เนื่องจากข้อเท็จจริงที่พบว่ายังมีความไม่แน่นอนอยู่มาก ข้อเป็นห่วงต่างๆ ก็ยังไม่มีคำตอบ จึงจำเป็นที่ต้องให้เวลาแก่สำนักงานเลขา MRC ผู้เชี่ยวชาญนานาชาติ และประเทศสมาชิก ในการทำการศึกษาเจาะลึกเกี่ยวกับผลกระทบที่จะเกิดขึ้น”
ประเทศไทยระบุในเอกสารว่าเข้าใจในความสำคัญของโครงการเขื่อนต่อแนวทางการพัฒนาของลาว แต่ก็นำเสนอมุมมองและข้อเป็นห่วงว่าเอกสารและข้อมูลที่มีให้นั้นยังไม่เพียงพอที่จะประเมินผลกระทบข้ามพรมแดนอันอาจเกิดขึ้นกับโครงการได้ โดยเฉพาะในประเด็นการไหลของน้ำ นิเวศการประมง การอพยพของปลา การท่องเที่ยว และวิถีชีวิตของประชาชนชาวไทย
เวียดนามเน้นประเด็นความร่วมมือระหว่างประเทศและความรับผิดชอบของลาวในการดำเนินการตามกระบวนการปรึกษาหารือล่วงหน้า (PNPCA) เวียดนามกล่าวว่าผลกระทบที่จะเกิดขึ้นจากโครงการเขื่อนไฟฟ้าดอนสะโฮงควรถูกนำมาพิจารณาร่วมกันกับโครงการเขื่อนทั้งหมดที่จะสร้างบนแม่น้ำโขง และควรให้ความสำคัญต่อผลกระทบข้ามพรมแดนที่จะเกิดกับพื้นที่ปากแม่น้ำโขงในเวียดนาม “การปรึกษาหารือระดับประเทศในเวียดนามและการศึกษาโดยผู้เชี่ยวชาญต่างมีข้อสรุปเดียวกัน คือยังขาดข้อมูลที่จำเป็น ผลกระทบต่อพื้นที่ต่างๆ (โดยเฉพาะผลกระทบข้ามพรมแดน) ซึ่งต้องยืนยัน มาตรการบรรเทาผลกระทบที่เสนอโดยผู้พัฒนาโครงการเขื่อนยังต้องมีการพิสูจน์ และกรอบเวลา 6 เดือนนั้นสั้นเกินไป ไม่เพียงพอสำหรับการศึกษาอย่างรอบด้านและการปรึกษาหารือ”
สปป.ลาว ได้แสดงความขอบคุณต่อ 3 ประเทศ ที่เข้าใจและสนับสนุนนโยบายการพัฒนาไฟฟ้าพลังน้ำ แต่ก็ระบุว่าได้ดำเนินการตามกระบวนการปรึกษาหารือล่วงหน้า ตามข้อกำหนดในข้อตกลงแม่น้ำโขง พ.ศ.2538 แล้วอย่างสมบูรณ์ “สปป.ลาวจะดำรงสิทธิอธิปไตยในการพัฒนาทรัพยากรธรรมชาติในอาณาเขต โยยึดหลักการของเหตุผล ความโปร่งใส”
เนื่องจากเกิดความเห็นไม่ตรงกันในระหว่างประเทศสมาชิก คณะกรรมการร่วมจึงตัดสินใจยกระดับการหารือไปยังคณะมนตรีแม่น้ำโขง
—————-
เอกสารแถลงข่าวจาก MRC
Media Release
MRC holds Special Session on Prior Consultation of Don Sahong Hydropower Project
Joint Committee agreed to report to the MRC Council for further guidance
Vientiane, Lao PDR, 28 January 2015—The Mekong River Commission (MRC) held a Special Session of its Joint Committee on the Prior Consultation process for the proposed Don Sahong Hydropower Project. The Meeting included a presentation of the Technical Review Report by the MRC Secretariat and the outcome of the regional public consultation.
On 30 June 2014, Lao PDR notified the other MRC Member Countries, Cambodia, Thailand and Viet Nam, through the MRC Secretariat of its intent to have the project undergo the MRC’s prior consultation.
The six-month prior consultation officially started on 25 July 2014. Over the course of the process, the Member Countries have discussed and evaluated the risks and benefits of the project, which will produce 260 megawatts of electricity and will be located in one of the braided channels in the Mekong River’s Siphandone area in southern Laos.
During the six-month platforms for civil society to learn about the project and voice their concerns were held by the National Mekong Committees of Cambodia, Thailand and Viet Nam.
On 12 December 2014, the MRC Secretariat held a regional public consultation in Pakse, Lao PDR. The meeting provided an additional opportunity for civil society, non-governmental and governmental organisations, regional and international organisations to find out more about the project and to share their concerns. One day prior to the regional public consultation, participants joined a site visit and were able to talk to representatives from the developer, Mega First Corporation Berhad, as they explained some of the major features of the dam and the proposed measures to minimise and mitigate any potential negative impacts.
The majority of stakeholders expressed their concerns about the impact on fish migration and food security; the need for more in-depth studies into the fisheries of the Mekong and their behaviour as well as more information about the potential transboundary impacts of the project. They suggested that more time be allowed for the MRC to conduct further studies and assess the information.
The MRC’s technical review evaluated the project against the MRC Preliminary Design Guidance for Proposed Mainstream Dams in the Lower Mekong Basin (PDG), identified gaps in the project documents submitted by Lao PDR and provided recommendations.
Based on the said process and complying with the six-month deadline, each notified country submitted a “Form/Format for Reply to Prior Consultation”, a document that registers their official responses to the proposed project.
Cambodia supported the socio-economic development of Lao PDR but raised concerns about the potential negative impacts to Cambodia due to the project’s proximity. They recommended that transboundary environmental and socio-economic impacts assessments be conducted in the downstream areas, particularly areas adjacent to the project site, the Cambodian Mekong River and the Tonle Sap Lake, prior to the project’s implementation. “Due to the fact that many uncertainties and concerns remain unsolved, it is therefore additional time is required for the MRC Secretariat, International Expert Groups, the MRC member countries, and other relevant institutions to continue carrying out in-depth studies and detailed assessment on trans-boundary environment and socio-economic impacts…”, the reply form stated.
In its response, Thailand is fully aware of how the project plays an important role in the development path of Lao PDR. They expressed their public views and concerns that the data and information provided is insufficient to assess the potential transboundary impacts of the project in terms of the river’s flow regime, fisheries ecology, fish migration, tourism, and the livelihood of the Thai people, among others.
“Additional data and information are, thus, required for further consideration and assessment of both positive and negative impacts. It is highly recommended that transboundary impact assessments should be properly conducted and disseminated”, read Thailand’s official reply form, which concluded with the proposal to extend the timeframe of the prior consultation for an additional six months.
From their part, Viet Nam highlighted the Spirit of Cooperation and responsibility shown by Lao PDR in applying the relevant provisions of the 1995 Mekong Agreement and the Procedures for Notification, Prior Consultation and Agreement (PNPCA). They stated that the impacts caused by the Don Sahong Hydropower Project should be considered in conjunction with that of the whole cascade proposed on the Mekong mainstream to the downstream and that attention should be paid to transboundary effects on the Mekong Delta of Viet Nam.
“Outcomes of national consultations as well as additional studies carried out by Vietnamese experts all come to the same conclusion that there is still lacking a lot of necessary information; impacts on relevant areas (particularly trans-boundary impacts) are yet to be verified; mitigation measures proposed by the developer need to be persuasively proven; and the consultation timeframe (6 months) was short, not enough for comprehensive studies and consultations”, the reply form stated. Viet Nam requested to extend the prior consultation until the end of 2015 to address data and information gaps, add or improve mitigation measures and to expand the consultation activities in the region.
In its statement, Lao PDR expressed its gratitude to Cambodia, Thailand, Viet Nam and the MRC’s Development Partners for their understanding and support of their national hydropower development policy and their efforts to improve the living standards of the Lao people. They stressed that they had agreed in good faith to undergo the prior consultation process to assure the parties concerned that all viable options to develop a better project had been considered. Lao PDR added that the process has strengthened their conviction that the project will utilise the waters of the Mekong River “in a reasonable and equitable manner consistent with the terms and spirit of the 1995 Mekong Agreement.”
“As we have together addressed all legitimate concerns raised over more than a year of discussions and the Lao PDR has fulfilled all requirements of the 1995 Mekong Agreement, we are pleased to bring the Prior Consultation process on the Project to a close”, the statement read, adding that this does not mean that Lao PDR is closed to further efforts in good faith to improve the project and that they remain open to comments and suggestions from the Member Countries.
“Lao PDR will continue to exercise its sovereign right to develop its natural resources within its territory subject to the guiding principles of reasonable, transparency and good faith”, the statement concluded.
Based on the differing views of its members, the Joint Committee decided to refer the matter to the MRC Council, the highest MRC governance body which consists of water and environment ministers from the four Member Countries.
The Procedures for Notification, Prior Consultation and Agreement (PNPCA), established under the 1995 Mekong Agreement signed by the four countries, specify that the types of project that require the Prior Consultation include any water uses on the mainstream during the dry season which may have significant impact on the river flow regime and water quality.
This is the second time that the MRC undertakes such a process. In September 2010 and for the first time since its founding in 1995, the MRC carried out the prior consultation for the 1285-megawatts Xayaburi Hydropower Project located on the Mekong mainstream.
ที่มา: http://www.mymekong.org/mymekong/?p=543