6 ช่องทางที่คนเหนือติดตามสถานการณ์ฝุ่นได้
ประเทศไทยเข้าสู่ร้อน-หน้าเเล้งอย่างเป็นทางการ บางวันอุณหภูมิอากาศกดต่ำ บางช่วงเวลาอากาศปิด บางพื้นที่เกิดการเผา ทำให้ฝุ่นควันฟุ้งกระจายอยู่ในชั้นบรรยากาศได้ในหลายจังหวัดทางภาคเหนือ เมื่อฝุ่นกระจายตัวได้ไม่ดี จึงทำให้ค่าฝุ่นละอองขนาดเล็ก หรือ PM 2.5 สะสมตัวในหลายพื้นที่ และส่งผลกระทบต่อสุขภาพ
ก่อนออกจากบ้าน ชวนคุณผู้อ่านโดยเฉพาะคนเหนือเช็คค่าคุณภาพอากาศฝุ่น PM 2.5 ผ่านแอปพลิเคชัน C-Site หรือกดได้ที่ลิงก์ที่ขึ้นอยู่นี้ https://www.csitereport.com/pm25noclus ซึ่งรวบรวมและรายงานค่าฝุ่นแบบรายชั่วโมง จากทุกสถานีที่มีในประเทศไทย เป็นการรายงานค่าจากเครื่องวัดฝุ่น Low cost sensor ซึ่งดำเนินการภาคประชาสังคม สถาบันวิชาการ และเครื่องวัดฝุ่นของกรมควบคุมมลพิษสามารถตรวจเช็คได้ก่อนที่คุณจะทำกิจกรรมกลางแจ้งพร้อมกับคำแนะนำในการปฏิบัติตัว
เเอป C-Site และเว็บไซต์ csitereport
C-Site รวบรวมการรายงานจากเครื่องตรวจวัดคุณภาพอากาศ พร้อมกับเทียบค่าสีและเเนวทางการปฏิบัติตัว สามารถเทียบได้ทั้งดัชนีคุณภาพอากาศตามค่ามาตรฐานของไทยกำหนด และดัชนีคุณภาพอากาศตามค่ามาตรฐานที่องค์การอนามัยโลก WHO แนะนำ
แน่นนอนว่า ช่วงนี้ค่าPM 2.5 เพิ่มสูงขึ้นบางพื้นที่มีค่าเกินมาตรฐาน มีอันตรายต่อสุขภาพ หากต้องออกนอกบ้านหรือมีกิจกรรมกลางแจ้ง ต้องเปลี่ยนมาสวมใส่หน้ากากแบบกรองฝุ่นแบบ N95 นะครับ หรือใครที่อยู่บ้าน เช็คค่าฝุ่นเเล้วหากที่พักอาศัยมีเครื่องกรองก็จะช่วยให้อากาศในบ้านและให้ห้องของเราดีขึ้น
Northern Thailand Air Quality Health Index
ดูค่าฝุ่นรายนาที รายชั่วโมง ราย 24 ชั่วโมงและ แนวทางปฏิบัติตัวตามค่ามาาตรฐานตามที่ WHO กำหนด NTAQHI https://www.ntaqhi.info/
NTAQHI ย่อมาจาก Northern Thailand Air Quality Health Index หรือ ดัชนีคุณภาพอากาศเพื่อสุขภาพชาวเหนือ พัฒนาต่อมาจาก CMAQHI ซึ่งย่อมาจาก ChiangMai Air Quality Health Index หรือ ดัชนีคุณภาพอากาศเพื่อสุขภาพชาวเชียงใหม่ เว็บไซต์ www.ntaqhi.info ถูกสร้างขึ้นเพื่อให้ชาวเหนือได้รับรู้คุณภาพอากาศในพื้นที่ทั้งแบบเวลาจริงทุกชั่วโมง และแบบค่าเฉลี่ยใน 24 ชม.ที่ผ่านมา พร้อมคำอธิบายระดับดัชนีคุณภาพอากาศ และคำเตือนเพื่อลดความเสี่ยงจากผลกระทบของมลพิษอากาศต่อสุขภาพ
CMU CCDC: Climate Change Data Center
ศูนย์ข้อมูลการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (Climate Change Data Center: CCDC) มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ “เครือข่ายเฝ้าระวังและเตือนภัยวิกฤตหมอกควันภาคประชาชน (People AQI)ผ่านเครื่องวัดฝุ่นแบบพกพา “DustBoy” ทำให้สามารถแสดงข้อมูลคุณภาพอากาศได้ครอบคลุมทุกอำเภอในจังหวัดเชียงใหม่อย่างทั่วถึง นําเสนอข้อมูลเรื่องคุณภาพอากาศผ่านระบบรายงานผลออนไลน์เพื่อให้ผู้รับข้อมูลสามารถเข้าถึงข้อมูลได้อย่างรวดเร็ว ทันสถานการณ์และเข้าใจง่าย
Air4Thai
Air4Thai
แอปพลิเคชันรายงานดัชนีคุณภาพอากาศของประเทศไทย โดยรายงานข้อมูลรายชั่วโมง (สำหรับบางสถานี) และข้อมูลรายวัน กราฟคุณภาพอากาศย้อนหลัง 7 วัน พร้อมแผนที่แสดง โดยเป็นข้อมูลจากสถานีตรวจวัดของกรมควบคุมมลพิษ ครอบคลุมพื้นที่ทั่วประเทศ
http://air4thai.pcd.go.th/webV3/#/Home
มีฝุ่นเเสดงว่าต้องมีไฟ “เราจะรู้ได้อย่างไร ว่าจุดไหนเกิดที่เกิดไฟ“
ที่เว็บตามไฟ เช็คไฟและฝุ่น http://tamfire.net/
เว็บไซต์ “ตามไฟ” จะแสดงให้เห็นจุดความร้อน และข้อมูลเกี่ยวกับการเผาไหม้อื่น ๆ ขอบเขต ขนาดพื้นที่เผาไหม้ ตำแหน่งและทิศทางการเคลื่อนที่ของหัวไฟป่าแต่ละกอง เพื่อให้ประชาชน โดยเฉพาะกลุ่มเยาวชน ได้มีส่วนร่วมในการช่วยวิเคราะห์การเผาในที่โล่งและไฟป่าในบริเวณใกล้เคียงกับชุมชนของตนเอง รวมทั้งวางแผนป้องกันการเกิดไฟไหม้ซ้ำจุดเดิมในฤดูกาลต่อไป
เว็บไซต์ “ตามไฟ”
เว็บแอปพลิเคชันนี้เกิดจากความร่วมมือระหว่างสำนักงานบริหารนโยบายของนายกรัฐมนตรี (สบนร.) สมาคมผู้รับพระราชทานทุนมูลนิธิอานันทมหิดล นำโดย ดร.เจน ชาญณรงค์ ประธานสมาคมฯ ซึ่งเป็นนักวิชาการไฟป่าแนวหน้าคนหนึ่งของไทย คณะวิทยาศาสตร์ และคณะวิศวกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และบริษัท หาญ เอ็นจิเนียริ่ง โซลูชั่นส์ จำกัด (มหาชน) ซึ่งเป็นบริษัทวิศวกรรมด้านการป้องกันอัคคีภัย
เว็บไซต์ “ตามไฟ” ทำงานอย่างไร
เว็บไซต์ “ตามไฟ” มีหลักการคล้ายคลึงกับเว็บไซต์ Wildfires – Disaster Response Program ของสหรัฐอเมริกา
โดยเป็นการแสดงตำแหน่งของไฟด้วยดาวเทียมซึ่งเป็นเสมือน “ดวงตาจากฟ้า” ที่โคจรตรวจจับความร้อนบนพื้นผิวโลก และสามารถจำแนกประเภทของพื้นที่ถูกเผาไหม้ได้ อันเป็นข้อมูลสำคัญต่อการควบคุมสถานการณ์ไฟป่าและช่วยให้ประชาชนสามารถรู้ถึงภัยอันตรายได้อย่างทันการณ์
AirVista
ดูจุดความร้อน ดูค่าฝุ่น คาดการณ์ล่วงหน้า จบในเว็บและแอปเดียว AirVista เป็นแอปพลิเคชันรายงานและพยากรณ์คุณภาพอากาศโดยอิงจากผลลัพธ์ของแบบจำลองพยากรณ์คุณภาพอากาศ WRF-Chem ซึ่งเป็นการพยากรณ์แบบเวลาจริง (Realtime) ล่วงหน้า 3-5 วัน สามารถใช้สำหรับการเข้าถึงข้อมูลคุณภาพอากาศและข้อมูลอื่นที่เกี่ยวข้องในพื้นที่ที่ไม่มีเครื่องมือวัดหรือมีน้อย AirVista ไม่ได้รายงานเฉพาะผลการพยากรณ์คุณภาพอากาศเท่านั้น แต่ยังรวมถึงการรายงานข้อมูลพยากรณ์อากาศที่มีผลต่อคุณภาพอากาศที่เกี่ยวข้องด้วย เช่น ปริมาณฝน ลม อุณหภูมิ และดัชนีการระบายอากาศ นอกจากนี้แอปพลิเคชันนี้ยังรายงานข้อมูลตรวจวัดฝุ่น PM2.5 ภาคพื้นดิน และข้อมูลจุดความร้อนที่คาดว่าเกิดจากไฟที่ดาวเทียมตรวจจับได้เพื่อตรวจสอบสถานการณ์คุณภาพอากาศ
https://airvista.soc.cmu.ac.th/
เห็นสถานการณ์ รู้ค่าฝุ่นและไฟรายวัน จากสถานีฝุ่น
ไม่เพียงแต่ข้อเสนอในการแก้ปัญหาจากรัฐเท่านั้น ภาคประชาชนในพื้นที่ภาคเหนือยังให้ความสำคัญในการแจ้งเตือนกันเองและให้ความสำคัญโดยเฉพาะการสื่อสารให้ความรู้ในวงกว้าง ซึ่งปีนี้พวกเขามี “สถานีฝุ่น”โดยเหล่าอาสาสมัครนักสื่อสารทำหน้าที่ดำเนินรายการกันเอง
การรวมกลุ่มของมือสมัครใจที่ลุกขึ้นมาทำสื่อ เฉพาะกิจเพื่อสื่อสารทำความเข้าใจกับผู้คนในพื้นที่โดยเฉพาะภาคเหนือเกี่ยวกับสถานการณ์ฝุ่นควันหลายวันรวมถึงเชื่อมความช่วยเหลือ จากผู้ให้ถึงชุมชนผู้รับผู้จัดการไฟและฝุ่นในพื้นที่
“สถานีฝุ่นเป็นการรวมตัวของคนเล็ก ๆ นำเสนอสถานการณ์ฝุ่นควันและไฟป่าให้ ประชาชนได้เข้าใจมากขึ้นเพราะว่าเรามีลมหายใจเดียวกัน”
เพราะเรื่องฝุ่นไม่ได้มีเพียงแค่มิติที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพประชาชนเท่านั้น แต่เป็นปัญหาที่เรื้อรังสัมพันธ์กับวิถีชีวิตปากท้องของประชาชนโดยเฉพาะพื้นที่ภาคเหนือรวมไปถึงนโยบายของภาครัฐที่เกี่ยวข้องหลายระดับ การสื่อสารให้เข้าใจซึ่งกันและกันอาจเป็นเครื่องมือหนึ่งเพื่อติดจะทุเลาปัญหาลง
ฝุ่นละอองขนาดเล็กที่มีสูงเกินค่ามาตรฐานอยู่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพ ทำให้เครื่องฟอกอากาศ กลายเป็นที่ต้องการสูงและมีราคาสูงขึ้นตามไปด้วยทีมวิศวกร ม.เชียงใหม่ได้ดัดแปลงอุปกรณ์กรอง Low-cost Air Purifier หรือฟอกอากาศทำมือง่าย ที่สามารถที่จะกรองอากาศภายในบ้าน อ่านต่อ : https://thecitizen.plus/node/26018
ประชากรของประเทศไทยสูดฝุ่นมลพิษและได้รับผลกระทบด้านชีวิตและสุขภาพจากฝุ่นมลพิษที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วในแทบทุกภาคมาอย่างยาวนานเนื่องจากมลพิษฝุ่นละเอียด PM2.5 มีขนาดเล็กกว่าเม็ดเลือดแดง เมื่อสูดหายใจเข้าไป
อ่านต่อ : https://thecitizen.plus/node/35021
คำคาดการณ์สภาพอากาศในพื้นที่ภาคเหนือ อ่านต่อ: https://thecitizen.plus/node/28985
