ไทยมีประชากร 65 ล้านคน แต่เป็นประเทศที่สร้างขยะทะเลมากเป็นอันดับ 6 ของโลก และกำลังจะไต่ขึ้นเป็นอันดับ 5 เยอะกว่าอินเดียที่มีประชากรกว่า 1,000 ล้านคน
เมื่อปัญหาขยะไม่ใช่เรื่องไกลตัว และกำลังกลายเป็นวิกฤติใหญ่ของโลก
วันที่ 11 กันยายน 2561 ที่อาคารศูนย์เรียนรู้สุขภาวะ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ได้จัดกิจกรรมเปิดตัวนิทรรศการหมุนเวียน “Go Zero Waste ชีวิตใหม่ ไร้ขยะ” นิทรรศการชวนทุกคนตั้งคำถามและสำรวจพฤติกรรมที่ก่อให้เกิดขยะ และนำเสนอทางออกของปัญหาขยะ และยกตัวอย่างนวัตกรรมการจัดการขยะตั้งแต่ระดับบุคคล ชุมชน ไปจนถึงระดับชาติ สร้างความตระหนักต่อสถานการณ์ขยะในประเทศไทย กระตุ้นให้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเพื่อลดการสร้างขยะ ในระดับบุคคล ชุมชน ถึงระดับชาติ พร้อมแลกเปลี่ยนเรียนรู้แนวคิด วิธีการ และปัจจัยความสำเร็จ โดยวิทยากรนักจัดการขยะระดับบุคคล องค์กร และชุมชน
ดร.สุปรีดา อดุลยานนท์ ผู้จัดการกองทุน สสส. กล่าวว่า ประเทศไทยสร้างปริมาณขยะทางทะเล และขยะมูลฝอย 27.4 ล้านตัน ติดอันดับ 6 ของโลก 1 ใน 5 ของปริมาณขยะทั้งหมดอยู่ในเขตกรุงเทพฯ เกิดจากการใช้ชีวิตประจำวันที่ใช้สินค้า/ผลิตภัณฑ์ที่ไม่ได้คำนึงถึงผลกระทบต่อสุขภาพ สังคม และสิ่งแวดล้อม เป็นปัญหาระดับโลก
สสส. จึงร่วมกับภาคีเครือข่ายสนับสนุนให้ประชาชนปรับเปลี่ยนพฤติกรรม เพื่อสร้างปัจจัยทางสังคมและสิ่งแวดล้อมที่เอื้อต่อการมีสุขภาวะและคุณภาพชีวิตที่ดีด้วยหลายวิธี 1. การจัดตั้ง “กองทุนการจัดการขยะเพื่อสวัสดิการชุมชน” ที่บ้านแสงสาคร จ.บึงกาฬ 2. นวัตกรรมการจัดการขยะในชุมชน อาทิ “ไซดักขยะ”จากตาข่ายไนลอน ที่บ้านนาดี จ.ศรีสะเกษ “ถังกรีนโคนกำจัดขยะ” อุปกรณ์ช่วยทำปุ๋ยหมักจากเศษอาหารย่อยสลายขยะอินทรีย์ในครัวเรือน 3. ระดับนโยบายสนับสนุน “แผนงานด้านสิ่งแวดล้อมกับสุขภาพ” ภายใต้แผนควบคุมปัจจัยเสี่ยงทางสุขภาพผลักดันข้อเสนอและนโยบายในการป้องกันและแก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อมให้สอดคล้องกับบทบัญญัติในรัฐธรรมนูญและเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (Sustainable Development Goals : SDGs) และแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 12
นอกจากนี้ยังมีเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้หัวข้อ ‘Go Zero Waste’ จากวิทยากร 3 ท่าน อาทิ คุณครูปุ้ย ปราณี หวาดเปีย คุณครูนักจัดการขยะจากโรงเรียนรุ่งอรุณ , ผศ.ดร.กุลธิดา จันทร์เจริญ ผู้ก่อตั้งโครงการ “สวนสุขภาวะห้องสมุดกำแพง” และ ดร.ณัฐพงศ์ นิธิอุทัย จาก Trash Hero ประเทศไทย กลุ่มอาสาสมัครคนรักษ์โลกที่รวมตัวกันเก็บขยะเพื่อรักษาสิ่งแวดล้อมทางทะเล พูดคุยถึงแนวทางการจัดการขยะ ทั้งการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมลดการสร้างขยะโดยเริ่มต้นทางตัวเราเอง ครอบครัว ชุมชน ขยายสู่องค์กร และสู่แผนพัฒนาระดับประเทศ
ผศ.ดร.กุลธิดา จันทร์เจริญ ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยเพื่อพัฒนาชุมชน (ศวพช.) มหาวิทยาลัยสยาม กล่าวว่า การจัดการขยะเป็นประเด็นหนึ่งของการพัฒนาพื้นที่สุขภาวะเขตเมือง ซึ่งเป็นโครงการที่ สสส. สนับสนุนมาอย่างต่อเนื่อง ความเป็นเมืองทำให้พื้นที่เอื้อต่อสุขภาวะลดลง จึงเป็นความท้าทายของทุกภาคส่วน จึงต้องเริ่มตั้งแต่ตัวบุคคล ครอบครัว ชุมชน สังคม รวมถึงระดับองค์กร เพราะทุกคนเป็นต้นตอการผลิตขยะ
ภายในงานยังมีนิทรรศการหมุนเวียน “Go Zero Waste ชีวิตใหม่ไร้ขยะ” เป็นนิทรรศการที่เสริมสร้างความรู้ ความเข้าใจ และสร้างจิตสำนึก ผ่านประสบการณ์การเรียนรู้ แบ่งออกเป็น 4 โซน
- โซน Check&Shock สำรวจพฤติกรรมการบริโภคในชีวิตประจำวันของตัวเองในบ้าน ร้านค้า โรงเรียน และสำนักงาน
- โซน Waste Land สถานการณ์ปัญหาขยะในปัจจุบันและวิธีการแยกขยะ
- โซน Waste Wow นวัตกรรมการจัดการขยะใกล้ตัว อาทิ กล่องหมักปุ๋ย Eco brick ถนนเพื่อคนตาบอด
- โซน Zero Waste World เรียนรู้ต้นแบบวิถีการจัดการขยะจากสถานการณ์ขยะล้นโลกในปัจจุบันที่ส่งผลต่อสุขภาวะ ตั้งแต่ระดับบุคคล ชุมชน องค์กร และประเทศ ผ่านองค์ความรู้ในการลดการสร้างขยะ (Reduce) การนำขยะหมุนเวียนกลับมาใช้ใหม่ (Reuse) และการนำขยะมาแปรรูปแล้วนำกลับมาใช้ใหม่ (Recycle) รวมทั้งการคัดแยกขยะ การนำขยะกลับมาใช้ประโยชน์ในรูปของผลิตภัณฑ์นวัตกรรม ผลักดันนโยบายของประเทศในภูมิภาคต่างๆ ทั่วโลกเพื่อลดผลกระทบทางสุขภาพจากปัญหาขยะ
นิทรรศการ “Go Zero Waste ชีวิตใหม่ไร้ขยะ” จัดแสดงตั้งแต่วันนี้ถึง 31 มกราคม 2562 โดยผู้ที่สนใจสามารถเข้าชมฟรี ทุกวันอังคาร-วันเสาร์ เวลา 09.00-17.00 น. (ยกเว้นวันหยุดราชการและวันหยุดนักขัตฤกษ์) ณ อาคารเรียนรู้สุขภาวะ สสส. ซอยงามดูพลี ถนนพระรามสี่ กรุงเทพฯ
author
