ออกอากาศ : 1 มกราคม 2557
“แม่น้ำวัง” สายน้ำที่เปรียบเสมือนเส้นเลือดหล่อเลี้ยงชีวิตผู้คนมาอย่างยาวนาน แต่วันนี้สายน้ำและคนที่นี่ต้องเผชิญกับความเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ เมื่อพื้นที่ ริมแม่น้ำวัง กำลังจะมีโรงไฟฟ้าชีวมวล
รวง สาลี ชาวบ้าน ต.แม่ถอด อ.เถิน จ.ลำปาง แสดงความกังวลถึงโรงไฟฟ้าที่จะเกิดขึ้น ว่าอาจเป็นจุดเริ่มต้นที่ทำให้ชีวิตคนริมแม่น้ำวังเปลี่ยนแปลงไป
“ปีสองปีแรกไม่เป็นไร แต่ต่อไป 9-10 ปีชาวบ้านจะเดือดร้อนกัน จะปลูกผักอะไรก็จะไม่ได้กินแล้ว น้ำฝนตกลงมาก็จะกินไม่ได้ เมื่อไม่มีโรงไฟฟ้าเรากินได้ทุกอย่าง พืชผักเก็บกินตามริมรั้วได้ แต่ถ้าสร้างขึ้นมาพวกเราก็จะลำบาก” ชายชราบอกกับเราขณะนั่งอยู่ริมแม่น้ำวัง
ชะโลม ชัยโน เป็นสุภาพสตรี แม่น้ำมีส่วนสำคัญต่อชีวิตประจำวันของเธอและคนที่นี่เป็นอย่างมากโดยเฉพาะในการทำเกษตร หากเกิดโรงไฟฟ้าชีวมวล เธอจึงเกรงว่าอาจทำให้มีน้ำสำหรับการทำเกษตรกรรมไม่เพียงพอ นอกจากนั้นแม่น้ำวังยังไหลไปสู่ อ.เถิน จ.ลำปาง รวมทั้งไหลไปสู่ จ.ตาก ด้วย ซึ่งชะตากรรมของคนปลายน้ำก็คงไม่ต่างกัน
ความกังวลที่เกิดขึ้น ทำให้ชาวบ้านพยายามทำหนังสือทักท้วงไปยังหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ถึงความไม่ถูกต้องในกระบวนการก่อตั้งโรงไฟฟ้า แต่เรื่องร้องเรียนและคัดค้านของชาวบ้านกลับถูกเพิกเฉย เพื่อปกป้องบ้านเกิดของตนเอง “วิทยา งามดี” และตัวแทนชาวบ้าน 150 คน จึงตัดสินใจยื่นฟ้องศาลปกครอง
“ชาวบ้านได้ดูเอกสารแล้วพบว่าไม่ถูกต้อง ไม่ครบถ้วนตามขั้นตอนการทำประชาคมหรือประชาพิจารณ์ ชาวบ้านก็เลยทำหนังสือทักท้วงแล้วยื่นไปยังหน่วยงานรัฐทุกหน่วยงานแต่เขาไม่สนใจ
ตอนนี้ชาวบ้านกำลังยื่นฟ้องศาลปกครอง เพราะว่าทุกหน่วยงานที่ชาวบ้านไปยืนเรื่องหรือไปขอความช่วยเหลือนั้นเงียบหมดเลย ยื่นหนังสือไปแล้วก็ไม่มีการตอบรับกลับมา” เจ้าของประโยคนี้คือสุภาพสตรีที่ชื่อว่า วิทยา งามดี
การยื่นฟ้องหน่วยงานรัฐ ต่อศาลปกครอง เพื่อให้เพิกถอนมติที่ประชุมคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน ที่เห็นชอบใบอนุญาตประกอบกิจการโรงงานผลิตไฟฟ้า ให้กับเอกชน ไม่ได้เป็นเพียงการปกป้องสิ่งแวดล้อมเท่านั้น แต่ยังเป็นการปกป้องศักดิ์ศรีของชาวบ้านในพื้นที่ ที่ต้องมีส่วนร่วมในการกำหนดทิศทางของชุมชนตนเอง