รำลึกวีรชนพะตีปูนุ ดอกจีมู
: 20 ปี คกน. ขบวนการต่อสู้ภาคประชาชน
พะตีปูนุ ดอกจีมู คือปกาเกอะญอคนหนึ่งที่อาศัยอยู่ในป่า แห่งบ้านห้วยหอย ตำบลแม่วิน อำเภอแม่วาง จังหวัดเชียงใหม่ เสียสละเพื่อป่า เพื่อคนในหมู่บ้าน และเข้าร่วมต่อสู้กับ คกน. และ สมัชชาคนจน เมื่อปีพ.ศ.2540
“ ยอมตายแต่ไม่ยอมอพยพ ” เป็นคำพูดสุดท้ายก่อนที่พะตีจะเสียชีวิตลงเมื่อวันที่ 5 มีนาคม 2540 ด้วยการกระโดดรถไฟจากช่องหน้าต่างขบวนรถเร็วกรุงเทพ-เชียงใหม่ ขณะรถแล่นผ่านวัดดอยม่วงคำ บ้านแม่ทะ อแม่ทะ จังหวัดลำปาง เนื่องจากความเครียดจากคำพูดของรมว.เกษตรและสหกรณ์ในสมัยนั้น ที่ระบุว่าจะอพยพออกจากที่ทำกินในเขตป่า ในระหว่างการเจรจาที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
ความตายของพะตีปูนุ มีผลทำให้รัฐบาลมีมติครม.พิสูจน์สิทธิคนอยู่กับป่า ทุก 5 มีนาคม สามัญชนคนที่ต่อสู้เพื่ออยู่กับป่าจะรำลึกถึงเขา
สำหรับเครือข่ายกลุ่มเกษตรกรภาคเหนือ(คกน.) เป็นเครือข่ายที่ก่อตั้งขึ้นมาเมื่อปีพ.ศ. 2537 ด้วยการรวมตัวกันของเกษตรกรทางภาคเหนือ ที่ได้รับผลกระทบจากนโยบายของรัฐ เพื่อเรียกร้องให้รัฐบาลแก้ไขปัญหาราคาพืชผลของเกษตรกร และปัญหาสิทธิการทำมาหากินในเขตพื้นที่ป่า
ตลอด 20 ปีที่ผ่านมา คกน. ได้ร่วมกันไปเรียกร้องสิทธิทั้งในระดับจังหวัด ไปจนถึงระดับประเทศ ผลักดันนโยบายที่สำคัญ เช่น พ.ร.บ.ป่าชุมชน รัฐธรรมปีพ.ศ.2540 จนถึงขณะนี้ได้ร่วมผลักดันให้มีพ.ร.บ.โฉนดชุมชน ที่รับรองสิทธิชุมชนในการทำมาหากิน และการดูแลจัดการทรัพยากรโดยชุมชน
ท่ามกลางการเปลี่ยนแปลงทางนโยบายทางการเมือง นโยบายการอพยพคนออกจากป่า นโยบายการจัดชั้นคุณภาพลุ่มน้ำ หรือการประกาศเขตป่าอนุรักษ์ จนถึงปัจจุบันคณะรักษาความสงบแห่งชาติ(คสช.) ที่มีอำนาจปกครองประเทศ ได้มีนโยบายการจัดการป่าไม่ต่างจากรัฐบาลที่ผ่านมา ที่ไม่เข้าใจปัญหาของคนจนหรือคนที่อยู่กับป่า ส่งผลให้หลายชุมชนถูกเจ้าหน้าที่รัฐคุกคาม ข่มขู่ และจับกุมดำเนินคดี บวกกับการเปลี่ยนแปลงของสถานการณ์โลก โลกาภิวัตน์ ระบบทุนนิยม หรือกระแสบริโภคนิยมก็ตาม ส่งผลให้ชุมชนบนพื้นที่สูง ถูกสภาพสังคมเศรษฐกิจบีบรัด มุ่งหน้าทำมาหากิน ต่างคนต่างอยู่ เปลี่ยนวิถีชีวิต กลายเป็นพลเมืองชั้นสองของสังคมเมือง ส่งผลให้เครือข่าย คกน. ขาดพลังในการขับเคลื่อน ต่อสู้เรียกร้องความเป็นธรรม
ดังนั้น คกน. และองค์กรภาคีเครือข่าย มีเป้าหมายเพื่อให้สมาชิกเครือข่าย คกน. ทั้ง 66 ชุมชน ได้มาทบทวนการต่อสู้ที่ผ่านมา ผ่านการพูดคุยแลกเปลี่ยนร่วมกับองค์กรภาคีเครือข่ายต่างๆ อีกทั้งยังเป็นการร่วมรำลึกถึงพะตีปูนุ ดอกจีมู วีรชนผู้กล้าผู้ที่เสียสละชีวิตเพื่อปกป้องแผ่นดินถิ่นเกิด และป่า น้ำ ดินสู่การคุ้มครองขอบเขตพื้นที่ทางสังคม วิถีวัฒนธรรม และพื้นที่จิตวิญญาณชาติพันธ์ชนเผ่ากะเหรี่ยงให้ยั่งยืน
จึงกำหนดจัดงานรำลึกวีรชนพะตีปูนุ ดอกจีมู : 20 ปี คกน. ขบวนการต่อสู้ภาคประชาชน ในวันที่ 4 – 5 มีนาคม 2558 ณ บ้านห้วยหอย หมู่ 19 ตำบลแม่วิน อำเภอแม่วาง จังหวัดเชียงใหม่ โดยมีสมาชิกเครือข่ายกลุ่มเกษตรกรภาคเหนือ(ผู้อาวุโส อดีตทีมบริหาร ผู้นำ) องค์กรภาคี(สกน. สคจ. ที่ดิน พอช. องค์กรพัฒนาเอกชน) นักวิชาการ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น หน่วยงานรัฐที่เกี่ยวข้อง และสื่อมวลชน
เพื่อเป็นการรำลึกพะตีปูนุ ดอกจีมู วีรชนปกาเกอะญอที่เสียสละชีวิตเพื่อสิทธิของคนอยู่กับป่า ได้ทบทวนและฟื้นฟูขบวนภาคประชาชนในนามเครือข่ายกลุ่มเกษตรกรภาคเหนือ(คกน.) พร้อมจะได้ประกาศเจตนารมณ์สิทธิชุมชนในการจัดการตนเองบนวิถีวัฒนธรรมความเชื่อของปกาเกอะญอร่วมกันเพื่อให้ชุมชนมีส่วนร่วมในการจัดการดูแลป่า น้ำ ดิน ในทุกระดับ
กำหนดการ
รำลึกวีรชนพาตี่ปุนุ ดอกจีมู : 20 ปีคกน. ขบวนการต่อสู้ภาคประชาชน
วันที่ 4 – 5 มีนาคม 2558 ณ บ้านห้วยหอย ต.แม่วิน อ.แม่วาง จ.เชียงใหม่
วันที่ 4 มีนาคม 2558
10.00 – 10.30 น. พิธีเปิดแนวกันไฟ โดย นายอำเภอแม่วาง จังหวัดเชียงใหม่
10.30 – 11.30 น. มุมมองแนวทางการจัดการไฟป่าลดปัญหาหมอกควัน โดยตัวแทนทุกภาคส่วน
- องค์การบริหารส่วนตำบลแม่วิน
- หน่วยงานการปกครองอำเภอแม่วาง
- กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม
- เครือข่ายชุมชนจัดการทรัพยากรลุ่มน้ำวางตอนบน
- หน่วยงานด้านทรัพยากรในพื้นที่
11.30 – 12.00 น. ทำแนวกันไฟร่วมกัน
12.00 – 13.00 น. รับประทานอาหารเที่ยง
13.00 – 14.30 น. เสวนาทิศทางการขับเคลื่อนขบวนประชาชนในการจัดการ ทรัพยากรท่ามกลาง
กระแสโลกาภิวัตน์ โดยผู้นำชุมชนต่างๆ
-คุณธนา ยโสภา อดีตประธาน คกน.ปีพ.ศ.2542
-คุณดิก่อบู สุริยะชัยพันธุ์ อดีตประธาน คกน. ปีพ.ศ.2545
-คุณสมศักดิ์ นุพอ อดีตประธาน คกน. ปีพ.ศ.2546-2547
-คุณชัยประเสริฐ โพคะ ประธาน คกน.พ.ศ.2552–ปัจจุบัน
-คุณสมชาติ หละแหลม ผู้ใหญ่บ้านบ้านกลาง
-คุณผจญ ชาญชาติชาย กลุ่มอนุรักษ์บนพื้นที่สูงอำเภอจอมทอง
-คุณขจรศักดิ์ ฉันทาอนุกูล ผู้นำชุมชนลุ่มน้ำขาน
-คุณสมใจ รักษ์เสรี ผู้นำชุมชนบ้านปางอีกา
-คุณแก้ว คาติ ผู้นำชุมชนบ้านแม่คองซ้าย
ดำเนินรายการโดย คุณนิรันดร์ น้ำภูดิน อดีตเลขาธิการปีพ.ศ.2542 และประธานคกน. ปีพ.ศ.2543-2544
14.30 – 16.00 น . เสนอมุมมองต่อทิศทางขบวนประชาชนในการจัดการทรัพยากรท่ามกลางกระแสโลกาภิวัตน์และการเปลี่ยนแปลงทางการเมือง โดย
- รศ.ดร.อรรถจักร์ สัตยานุรักษ์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
- ดร.ประเสริฐ ตระการศุภกร นายกสมาคมอิมเพค
- คุณพลากร วงค์กองแก้ว ผู้อำนวยการสถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน (องค์การมหาชน)
- คุณเดโช ไชยทัพ มูลนิธิเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน
ดำเนินรายการโดย คุณไวยิ่ง ทองบือ มูลนิธิภูมิปัญญาชาติพันธุ์
16.00 – 18.00 น. เรียนรู้ชุมชนตามวิถีปกาเกอะญอ
18.00 – 19.00 น . รับประทานอาหารเย็น
19.00 – 21.00 น. ดนตรีและวัฒนธรรมเพื่อการต่อสู้ สู่การคืนดีต่อธรรมชาติ โลก/ จักรวาล
– ศิลปินปกาเกอะญอ ตือโพ ดิปุนุ และจุ้ยจุ้ย
– รำดาบปกาเกอะญอและอื่อธา
– บทกวี จากอ้ายแสงดาว ศรัทธามั่น ศิลปินเพื่อประชาชน
– ตัวแทนชุมชนบอกเล่าสถานการณ์ปัญหา
พิธีกรโดย พฤ โอ่โดเชา อดีตประธาน คกน. พ.ศ.2548
5 มีนาคม 2558
07.00-08.00 น. รับประทานอาหารเช้า
08.00 – 09.-30 น. พิธีรำลึกพาตี่ปุนุ ดอกจีมู วีรชนคนกล้าต่อสู้เพื่อสิทธิคนอยู่
กับป่า
-อ่านประวัติของพาตี่ปุนุ ดอกจีมู โดยตัวแทนชุมชนบ้านห้วยหอย
-กล่าวสดุดีพาตี่ปุนุ ดอกจีมู โดยพะตีจอนิ โอ่โดเชา ผู้ร่วมก่อตั้งคกน.
-ประกอบพิธีกรรมสดุดีวีรชนปุนุ ดอกจีมู ร่วมกัน
09.30 – 10.30 น. กล่าวแนะนำองค์ปาฐก โดย สุนทร ตูลู ผู้นำชุมชนลุ่มน้ำขาน
ปาฐกถา เรื่อง “ ขบวนการประชาชนในสถานการณ์
สังคมไทย/โลกปัจจุบัน ” โดย บำรุง คะโยธา ที่ปรึกษาสมัชชาคนจน
10.30 – 11.30 น. ตัวแทนองค์กรภาคีต่างๆ ให้กำลังใจพี่น้อง คกน. ในการต่อสู้เพื่อสิทธิคนอยู่กับป่าดังนี้
-คุณชัชวาลย์ ทองดีเลิศ กรรมการนโยบายไทยพีบีเอส
-คุณบุญยืน คงเพชรศักดิ์ โครงการฟื้นฟูชีวิตและวัฒนธรรม จ.แม่ฮ่องสอน
-คุณกอชิ เพชรไพรพนาวัลย์ นายกเทศบาลตำบลบ้านหลวง
-คุณสมเกียรติ มีธรรม สถาบันอ้อผญา
-คุณสุริยัน ทองหนูเอียด ที่ปรึกษาสหพันธ์กลุ่มเกษตรกรภาคเหนือ
-คุณประยงค์ ดอกลำไย มูลนิธิพัฒนาภาคเหนือ
ดำเนินรายการโดย นวพล คีรีรักษ์สกุล ผู้ประสานงานเครือข่ายกะเหรี่ยงเพื่อวัฒนธรรมและสิ่งแวดล้อม
11.30 – 12.00 น. ประกาศเจตนารมณ์ “สิทธิคนอยู่กับป่า”โดยคณะทำงานขับเคลื่อน คกน.